DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                          :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI          :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                        :Müfredat programının Tanıtımı ,14. yy. Başında Yakın Doğu ve Avrupa,Osmanlı Devletinin Kuruluşu, Kayı Boyunun Anadolu’ya Gelişi          

ÖNERİLEN SÜRE      :45+45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Amaç 1: 1300-1600 yılları arası Osmanlı tarihi ile ilgili temel kavramlar bilgisi.Davranışlar    :1. Al (Aile, hanedan), tekfur, voyvoda, balyos, Fetret Devri, iskan, Haçlı, fetihname, amanname vb. kavramların tanımı söyleme ve yazma.

 Hedef: 14. yüzyıl başında Yakındoğu ve Avrupa'nın siyasi durumunu kavrayabilme.
Davranışlar :
1. 14. yüzyıl başında Yakındoğu ve Avrupa'daki belli başlı devletlerin (İlhanlılar. Altın Orda. Memlükler. Bizans ve Avrupa'daki diğer devletler) hakim oldukları bölgeleri ve merkezleri harita üzerinde gösterme.
2. ilhanlıların Anadolu'daki tesirlerini açıklama.
3. Altın Orda Devletinin kuruluş ve yıkılışıyla ilgili olayları açıklama.
4. Memlüklerin Anadolu'daki siyasi faaliyetlerini açıklama.
5. Bizans'ın Anadolu ve Balkanlardaki siyasi durumunu açıklama.
6. Balkanlardaki ve Avrupa'nın diğer bölgelerindeki devletlerin siyasi durumlarını açıklama.
7. Anadolu'nun siyasi ve sosyal durumunu açıklama Hedef: Osmanlı Devleti'nin kuruluşu ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

Davranışlar :
1. Osmanlı ailesinin menşeini açıklama.
2. Kayıların Anadolu'ya gelişini ve yerleşmesini açıklama.
3. Osmanlı Devleti'nin kuruluşu ile ilgili gelişmeleri açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: Al (Aile, hanedan), tekfur, voyvoda

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ: Önceki konuların kısa bir tekrarı

Ünitede geçen kavram ve terimler yeri geldikçe tanımlanacak, bunların öğrenciler tarafından yerinde ve doğru olarak kullandırılmasına özen gösterilecek

İlhanlılar, Altın Orda, Memlükler ve Bizans’ın 14. yy başındaki siyasi durumu haritaya bağlı olarak ele alınacak, Ayrıca Anadolu’nun ve Balkanlar’ın siyasi ve sosyal yapısı açıklanacak.

(NOT: Anadolu Selçukluların son zamanları hatırlatılarak bu konular ile bağlantı kurulacak)

Kayılar’ın menşei ve Osmanlı Ailesinin Kayılarla bağlantısı açıklandıktan sonra Osmanlı Devleti’nin hangi şartlarda kurulduğu belirtilecek

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.XIV yy. Yakın doğuda hangi devletler vardı?

2.İlhanlıların Anadolu’daki tesirini açıklayınız.

3.Altın Orda Devletinin yıkılması Rusları nasıl etkiledi?

4.Bizans’ın Anadolu ve Balkanlardaki durumunu açıklayınız.

5.Balkanlardaki devletlerin siyasi,ekonomik ve sosyal yapıları nasıldı?

6.Osmanlı ailesi oğuzların hangi kol ve boyuna mensuptur?

7.Osmanlı devletini kim nerede ne zaman kurdu?

8.Osman Bey nereleri fethetti?

9.Osmanlı Devletinin ilk başkenti neresidir?

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   :Orhan Bey Dönemi Siyasi olayları(Sakarya Havzası ve Marmara Bölgesinde Genişleme,Adalar Denizi’nde Gazanın Devralınması, Osmanlının Rumelideki  iskan siyaseti)    

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR:
Hedef: 14. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin genişlemesi ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

 Davranışlar :
1. Osmanlıların Sakarya havzası ve Marmara bölgesi ile ilgili yayılma siyasetini açıklama.
2. Koyunhisar ve Maltepe savaşlarının sebep ve sonuçlarını açıklama.
3. Bilecik. Bursa İznik ve İzmit'in fethinin önemini açıklama.
4. Karesi ve Aydınoğulları beyliklerinin Osmanlı topraklarına katılmasının sonuçlarını açıklama.
5. Osmanlı Türklerinin Rumeli’ye geçişinin önemini açıklama.
6. Osmanlıların Rumeli'de Bizans ve Balkan kavimleri ile ilk temaslarını belirtme.
7. Osmanlıların Rumeli'de uyguladığı iskan siyasetini açıklama.
8. Osmanlıların Balkanlar'da genişlemek için yaptığı savaşların sebep ve sonuçlarını açıklama.
9. Osmanlıların Anadolu beyliklerine karşı takip ettiği siyaseti ve Anadolu'da siyasi birliği kurma çabalarını                                                          
10. Memlüklerin Anadolu siyasetini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: iskan, Haçlı, fetihname,

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı İ.H. Uzunçarşılı Osmanlı Tarihi

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ: Önceki konuların kısa bir tekrarı

        Osmanlılar’ın Sakarya havzası ve Marmara bölgesi ile ilgili yayılma siyasetini açıklama

       Koyunhisar ve Maltepe savaşlarının neden ve sonuçlarını açıklama

       Bilecik, Bursa, İznik ve İzmit’in alınmasının önemini açıklama

       Karesi ve Aydınoğulları beyliklerinin  Osmanlı topraklarına katılmasının sonuçlarını açıklama

       Osmanlı Türklerinin Rumeli’ye geçişinin önemini açıklama

       Osmanlılar’ın Rumeli’de Bizans ve Balkan kavimleri ile ilk temaslarını belirtme

       Osmanlılar’ın Rumeli’de uyguladığı iskan siyasetini açıklama

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Koyunhisar savaşının sebep ve sonuçları nelerdir?

2.Maltepe savaşının sebep ve sonuçları nelerdir?

3.Osmanlı Devleti ilk donanmasını nasıl elde etti?

4.Osmanlı Devleti Bizans’a niçin ve nasıl yardım etti?

5.Rumeli de alınan ilk toprak parçasının ismi nedir?

6.Osmanlı Devleti Rumeli de nasıl bir iskan politikası uygulamıştır?

7. İskan politikası ne kadar zaman sürmüştür?

 

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

 

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   :I.Murat ve Yıldırım Bayezid Dönemi siyasi olayları (Bizans’ın Rumeliden Kuşatılması ve Balkan Kavimleri ile ilk Temaslar)       

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: 14. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin genişlemesi ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

 Davranışlar :
5. Osmanlı Türklerinin Rumeli’ye geçişinin önemini açıklama.
6. Osmanlıların Rumeli'de Bizans ve Balkan kavimleri ile ilk temaslarını belirtme.
7. Osmanlıların Rumeli'de uyguladığı iskan siyasetini açıklama.
8. Osmanlıların Balkanlar'da genişlemek için yaptığı savaşların sebep ve sonuçlarını açıklama.
9. Osmanlıların Anadolu beyliklerine karşı takip ettiği siyaseti ve Anadolu'da siyasi birliği kurma çabalarını                                                          
10. Memlüklerin Anadolu siyasetini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabıİ.H. Uzunçarşılı Osmanlı Tarihi

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:

Önceki konuların kısa bir tekrarı

A-        Bizans’ın Rumeli’den Kuşatılması ve Balkan Kavimleri ile İlk Temaslar

1.             Bizans’ın Batı Bağlantısının Kesilmesi

a.             Edirne’nin Fethi

b.             Çatalca’ya Kadar Olan Yerlerin Ele Geçirilmesi

c.             İstanbul’un Kuşatılması

2.       Balkanlar’da Genişleme. (Sırpsındığı, Çirmen, I.Kosova, ve Niğbolu Savaşları)

Osmanlılar’ın Anadolu’da Türk Siyasi Birliğini Kurması. ( Osmanlı-Memlük rekabeti, Diğer Türk Beylikleri İle İlişkiler)

Rumeli’ye geçişin önemi belirtilecek, Bizans’ın Batı ile bağlantısının nasıl kesildiği vurgulanacak

 

Osmanlılar’ın Balkanlar’da genişlemek için yaptığı savaşların ( Sırpsındığı, Çirmen, I.Kosova, Niğbolu) neden ve sonuçları anlatılırken, buna paralel olarak Anadolu’da alınan yerler de belirtilecek.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Edirne’nin alınmasının sebepleri nelerdir?

2.Sırpsındıgı savaşının sebep ve sonuçları nelerdir?

3.I. Kosava ve Niğbolu savaşının sebep ve sonuçları nelerdir?

4.İstanbul niçin kuşatıldı?

5. Kuşatma niçin kaldırıldı?

6.Osmanlı Devleti Anadolu’da Türk birliğini sağlamak için nasıl bir politika uyguladı?

7.Yıldırım Beyazıd Anadolu hisarını niçin yaptırdı?

 

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

 

   

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   :Osmanlıların Anadolu da  Türk Siyasi Birliğini Kurması           

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: 14. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin genişlemesi ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.    

Davranışlar :
1. Osmanlıların Sakarya havzası ve Marmara bölgesi ile ilgili yayılma siyasetini açıklama.
2. Koyunhisar ve Maltepe savaşlarının sebep ve sonuçlarını açıklama.
3. Bilecik. Bursa İznik ve İzmit'in fethinin önemini açıklama.
4. Karesi ve Aydınoğulları beyliklerinin Osmanlı topraklarına katılmasının sonuçlarını açıklama.
5. Osmanlı Türklerinin Rumeli'de geçişin önemini açıklama.
6. Osmanlıların Rumeli'de Bizans ve Balkan kavimleri ile ilk temaslarını belirtme.
7. Osmanlıların Rumeli'de uyguladığı iskan siyasetini açıklama.
8. Osmanlıların Balkanlar'da genişlemek için yaptığı savaşların sebep ve sonuçlarını açıklama.
9. Osmanlıların Anadolu beyliklerine karşı takip ettiği siyaseti ve Anadolu'da siyasi birliği kurma çabalarını                                                          
10. Memlüklerin Anadolu siyasetini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı İ.H. Uzunçarşılı Osmanlı Tarihi

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:

ORHAN GAZİ, devrinde Bizans'a karşı kazanılan Pelekanon Muharebesinden sonra İznik fethedildi (1330). Orhan Gazi'nin 1361'e kadar olan hükümdarlığı devresinde Osmanlı Devleti, kardeş beylikler üzerinde hakim bir güç haline geldi. Daha önce Ege ve Rumeli de Karesi, Saruhan ve Aydınoğulları, gaza hareketinin öncüleri durumunda idiler. Ancak, Karesi Beyliği'nin ilhakı ve Aydınoğlu Gazi Umur Bey'in, Haçlı saldırıları karşısında İzmir limanını kaybetmesi üzerine, bu bölgedeki gaza liderliği Orhan Gazi'ye geçti. Bu sırada Bizans'ta baş gösteren iç savaş ve Kantakuzen'in Gazi beylerle ittifakı, Türklerin Rumeli'ye geçişini kolaylaştırdı. Orhan Gazi'nin oğlu Süleyman Paşa'nın destanlara konu olacak mahiyette gerçekleştirdiği Rumeli'ye geçiş, Türk tarihinin en büyük hadiselerinden biri oldu. İlk önce Çimpe Hisarını ele geçiren Süleyman Paşa, burayı bir üs olarak kullanmaya başladı. Daha sonra Biga'da topladığı orduyu, Güney Marmara kıyısında Kemer limanından gemilerle karşıya naklederek Bolayır'ı zaptetti. Ardından kuvvetlerini iki kola ayırarak, bir taraftan Gelibolu'ya, öbür yandan da Trakya'ya karşı iki uç kurdu ve muntazam gaza akınlarına başladı. 1354 yılnda Gelibolu'nun zaptı ile, bu ilk Rumeli fatihleri yarımadanın fethini tamamladılar. 1357'de veliaht Süleyman'ın ve ardından Sultan Orhan Gazi'nin vefatları, Rumeli'deki fetihlerin bir müddet durmasına sebep oldu ise de Sultan I. Murad (1361-1389) Anadolu'da birliği sağladıktan sonra, tekrar Rumeli cihetine yönelerek Osmanlılar'ın, Avrupa'da sağlam bir şekilde yerleşmesini sağladı. 1362'de Edirne fethedildi. Haçlı kuvvetlerine karşı 1364'de Sırpsındığı, 1371'de Çirmen zaferleri kazanıldı. Bu fetih ve zaferlerin sonunda Osmanlılar kesin olarak Avrupa'da yerleştiler ve tesir sahaları bütün Balkanları içine alan bir genişliğe erişti. Bulgaristan ve Sırbistan, Osmanlılar'a tabi olmayı kabul ettiler. Osmanlı kuvvetleri, üç koldan harekâta devamla, Kuzey Makedonya, Niş, Manastır, Sofya ve Ohri'yi aldılar. Diğer taraftan, Anadolu'da Türk birliğinin sağlanması için mücadele veriliyordu. Hamidoğuları Beyliğinden Akşehir, Beyşehir, Seydişehir, Yalvaç, Şarkikaraağaç ve Germiyanoğullarından da Kütahya, Tavşanlı, Emet, Simav ve çevresinin Osmanlılara geçmesi, Karaman-Osmanlı ilişkilerini gerginleştirdi. Çok geçmeden de iki devlet arasında savaş çıktı. Ancak, Karaman kuvvetlerini bozguna uğratan Osmanlılar, bir süre bu beyliğin saldırılarından emin oldular. Öte yandan Osmanlıları Balkanlardan atmak üzere, Sırp, Macar, Ulah, Boşnak, Arnavut, Leh ve Çek kuvvetlerinden oluşturulan büyük Haçlı kuvvetlerinin, 20 Haziran 1389'da Kosova'da yok edilmesi tarihe, örnek imha hareketlerinden biri olarak geçti. Türk tarihinin mühim hadiselerinden biri olan Kosova Meydan Muharebesi, Doğu Avrupa'nın kaderini de tayin etti. Balkan yarımadasını asırlar boyunca Türk hakimiyeti altına koyan bu zafer sonunda, Sultan Murad-ı Hüdâvendigâr, bir Sırp tarafından şehid edildi.

Sultan Murad Hüdâvendigâr'ın şehit olması üzerine, cesareti ve savaş ânında olağanüstü hızlı hareketi yüzünden "Yıldırım" lâkabiyle anılan, oğlu Bâyezid Han tahta çıktı. 1390 ve 91'de iki defa Anadolu seferine çıkan Yıldırım Bayezid, Saruhan, Germiyan, Menteşe, Aydın, Teke ve Hamidoğullarının topraklarını sınırlarına kattı.Karamanoğullarını yenen Yıldırım Fırat ‘a kadar olan toprakları ele geçirerek Anadolu Türk birliğini sağladı.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Osman Bey döneminde Anadolu da nereler ele geçirildi?

2.Orhan Bey döneminde Anadolu da nereler ele geçirildi?

3. I.Murat döneminde Anadolu da nereler ele geçirildi?

4.Yıldırım Beyazıd döneminde Anadolu da nereler ele geçirildi?

5.Osmanlı Devleti Anadolu da Türk birliğini sağlarken nasıl bir politika izledi?

6.Karamanoğulları  niçin Anadolu da Türk birliğini sağlayamadı?

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   :Ankara Savaşından İstanbul’un Fethine ,Ankara Savaşı, Kardeşler arası taht Kavgaları

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Ankara Savaşından İstanbul'un fethine kadar geçen sürede cereyan eden belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.
Davranışlar :
1. Ankara Savaşının ne zaman ve kimler arasında olduğunu belirtme.

 2. Ankara Savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.
3. Fetret Devri ile ilgili olayları açıklama.

 4. Fetret Devri'nden sonra Anadolu'da siyasi birliğin yeniden nasıl kurulduğunu açıklama.
5. Balkanlardaki Osmanlı hakimiyeti ile ilgili belli başlı siyasi olayları açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: fetret

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:

Niğbolu Zaferinin en önemli sonucu, Bizans için bütün ümit kapılarının kapanmış olmasıydı. Artık Avrupa'dan hiçbir yardımın gelmesi beklenemezdi. Bundan sonra Yunanistan'a sefer düzenleyen Yıldırım Bayezid, Atina ve Mora'yı aldı. Hazret-i Peygamberin müjdesine kavuşmak için, İstanbul'u iki defa sıkı bir kuşatma altına aldı ise de, bunlardan birincisine Niğbolu Seferi, ikincisine ise Timur Han mâni oldu. Fakat Hıristiyan batıya galip gelen Osmanlılar, kendileri gibi Türk ve Müslüman olan doğuya mağlup oldular. Kendisini Cengiz'in mirasçısı olarak gören ve Cengiz imparatorluğu topraklarının tamamına hâkim bir İslam devleti kurmak isteyen Timur, Altınordu Hanlığı gibi, Ankara civarında 20 Temmuz 1402'de Osmanlı Devletine de büyük bir darbe vurdu ve Anadolu'yu tekrar parçaladı. Bu yenilginin sebepleri arasında, karşı tarafın da askerlik sanatı ve yiğitlik bakımından bu taraftaki Türk e denk olması yanında, Osmanlıların o sırada henüz Anadolu'da birliği sağlayamamış olmalarının rolü büyüktü. Anadolu beyliklerine son verilmişse de, beylik yapısı tam olarak ortadan kaldırılamamıştı. Bununla beraber, Timur'un devleti onun ölümüyle dağılacak, fakat Osmanlıların kurduğu devlet, aradan on yıl geçtikten sonra, bütün şevket ve azametiyle devam edecektir.

Yıldırım Bayezid'in Ankara Savaşında esir düşmesi ve çok geçmeden de esaret hayatına dayanamayarak, kederinden vefat etmesi üzerine (Mart 1403), şehzadeleri arasında taht kavgaları başladı. 1403'ten 1413 yılına kadar devam eden ve Fetret Devri denilen bu süre sonunda, kardeşleri İsa, Musa ve Süleyman çelebilere galip gelen Mehmet Çelebi, Osmanlıları tekrar bir idare altında toplamayı başardı.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Ankara savaşının sebepleri nelerdir?

2.Ankara savaşının sonuçları nelerdir?

3.Fetret devri ne demektir?

4.Fetret devri Osmanlı devletini nasıl etkiledi?

5.Şeyh Bedreddin isyanının sebep ve sonuçları nelerdir?

6.Timur’un Türk dünyasına verdiği zararlar nelerdir?

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   :Anadolu da Siyasi Birlik Yeniden Sağlanıyor. Balkanlarda Sarsılan Hakimiyetin Pekiştirilmesi           

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Ankara Savaşından İstanbul'un fethine kadar geçen sürede cereyan eden belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

Davranışlar :

1. Ankara Savaşının ne zaman ve kimler arasında olduğunu belirtme. 2. Ankara Savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

3. Fetret Devri ile ilgili olayları açıklama. 4. Fetret Devri'nden sonra Anadolu'da siyasi birliğin yeniden nasıl kurulduğunu açıklama.

5. Balkanlardaki Osmanlı hakimiyeti ile ilgili belli başlı siyasi olayları açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:

Yıldırım Bayezid'in Ankara Savaşında esir düşmesi ve çok geçmeden de esaret hayatına dayanamayarak, kederinden vefat etmesi üzerine (Mart 1403), şehzadeleri arasında taht kavgaları başladı. 1403'ten 1413 yılına kadar devam eden ve Fetret Devri denilen bu süre sonunda, kardeşleri İsa, Musa ve Süleyman çelebilere galip gelen Mehmed Çelebi, Osmanlıları tekrar bir idare altında toplamayı başardı. 1413-1421 yılları arasında, tek başına Osmanlı tahtını temsil eden Sultan Çelebi Mehmed, giriştiği muharebelere bizzat katılmasıyla meşhur oldu. Bu savaşlarda yara alan Padişah, azimli, cesaretli, dirayetli ve kadirşinastı (değer bilirdi). Zamanında affetmesini ve kalp kazanmasını da bilirdi. Aydınoğullarını, Candaroğullarını ve Karamanoğullarını itaat altına aldı. Fetret devrinde elden çıkan Rumeli'deki toprakların büyük bölümüne yeniden sahip oldu. Şeyh Bedreddin ve Mustafa Çelebi isyanlarını bastırdı. 35 yaş gibi devletine en verimli olabileceği çağda, kalp krizinden vefat etti (1421). Sultan Çelebi Mehmed, oğlu II. Murad'a, âdeta yeniden kurarak sağlam temellere oturttuğu bir devlet bıraktı. Bu sebeple kendisi, devletin ikinci kurucusu olarak bilindi.

Kahramanlığı yanında bir gönül adamı olan Sultan II. Murad Han, 1430'da Selanik ve Yanya'yı fethetti. Varna ve Kosova'da Haçlılara karşı girdiği mücadelede, Türk tarihine altın harflerle geçen iki büyük zafer kazandırdı.(Edirne-Segedin Anlaşması) Sırp despotluğunu ortadan kaldırdı. Kazandığı zaferler ve fetihler neticesinde, devleti her zamankinden daha güçlü bir hale getirdiği gibi, İstanbul'un fethini de yakın bir imkân haline soktu. Bu hükümdar devrinde, Osmanlı merkezi, ilmin ve kültürün de merkezi oldu. Beyliklerdeki kültür faaliyetleri Osmanlı payitahtına (başkentine) taşındı ve her sahada pek çok eser yazıldı. Bilindiği kadarı ile, Osmanlı hükümdarları içinde adına en çok eser yazılan, Türkçecilik cereyanını destekleyen, âlimlere hürmet gösteren bu padişah, tezkirelerdeki kayıtlara göre, şâir padişahların da ilkidir.

Ayrıca Gazi ve âdil olan Sultan II. Murad Han, geride her yönüyle sağlam temellere oturmuş, kudretli bir devlet bıraktı. 1451 yılında vefat etti.

1402-1413 yılları arasında şehzadeler arası saltanat mücadelelerinin hüküm sürdüğü Fetret Devri bir yana, Sultan Yıldırım Bayezid'in tahta çıkmasından, Sultan II. Murad Hanın vefatına kadar geçen zaman (1389-1451), Osmanlı imparatorluk temellerinin atıldığı bir devir olarak göze çarpar.

 

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Çelebi Mehmet Anadolu da nereleri ele geçirdi?

2.Fetret devri nasıl sona erdi?

3.Şeyh Bedreddin isyanının sebep ve sonuçları nelerdir?

4.II.Murat döneminde çıkan isyanların sebepleri nelerdir?

5.Mehmet Çelebi Anadolu ve Rumeli’de hangi bölgeleri alarak birlik ve beraberliği sağladı?

6.Edirne-Segedin antlaşmasının önemi nedir?

7.Varna ve II. Kosova savaşının sebep ve sonuçları nelerdir?

8.II. Murat nasıl bir kişiliğe sahiptir?

9.Hükümdarlığı sağlığında oğluna niçin bıraktı?

10. Osmanlı devletinin ikinci kurucusu olarak bilinen Osmanlı hükümdarı kimdir?

 

 

 

 

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   : F. FATİH VE FETİHLER

1. İstanbul’un fethi 2.Bizans’ı diriltme umutlarının söndürülmesi 3. Balkanlarda fetihlerin devam ettirilmesi

4. Anadolu’da egemenlik mücadelesi

5. Denizlerde kazanılan başarılar         

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Fatih döneminde İstanbul’un fethinin sebep, sonuç ve önemini kavrayabilme 

Davranışlar :

1. İstanbul'un fethinin sebeplerini ve önemini açıklama. Hedef: Fatih dönemi ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme. 

Davranışlar : 1. İstanbul'un fethinin sebeplerini ve önemini açıklama. 2. Bizans'ı diriltme çabalarının nasıl bertaraf edildiğini açıklama.

3. Bu dönemde Balkanlar'da fethedilen toprakların adlarını söyleme ve harita üzerinde yerlerini gösterme. 4. Anadolu'nun siyasi birliğini yeniden kurma çabalarını açıklama. 5. Bu dönemde denizlerde yapılan fetihleri sebep ve sonuçlarıyla açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Fatih, Balyos

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ: Önceki konuların kısa bir tekrarı

   II.Murat’ın ölümü ile 3. ve kesin olarak tahta çıkan II.Mehmet, daha önce kuşatılıp alınamayan İstanbul’un fethi hazırlıklarına başladı. Çünkü;

   1-İstanbul, Osmanlıların Anadolu ve Rumeli toprakları arasında kalmıştı,

   2-Bizans, Osmanlı ordusuna Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki geçişlerde zorluk çıkarıyordu,

   3-Bu durum, Osmanlıların Anadolu ve Rumeli topraklarının güvenliğini tehdit ediyordu,

   4-Bizans, Avrupalıları, Anadolu beyliklerini ve Osmanlı şehzadelerini Osmanlılar aleyhinde ayaklandırıyordu.

   5-İstanbul alınırsa Avrupalıların Türkleri Balkanlardan çıkarma ümitleri kalmayacaktı,

   6-İstanbul, Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan önemli yollar üzerinde olması nedeni ile önemliydi,

   7-İstanbul’un alınması durumunda Avrupa içlerine ilerleme kolaylaşacaktı.

   II.Mehmet, bu sebeplerle kısa zamanda fiziki ve teknik hazırlıkları(açıklanacaktır) tamamlayarak 6 Nisan 1453’te kuşatmayı başlatmış ve 29 Mayıs 1453’te İstanbul’u ele geçirmiştir. Osmanlı başkenti Edirne’den İstanbul’a taşınmıştır. II.Mehmet’e “fatih” unvanı verilmiştir. Bu fethin hem Türk tarihi hem de dünya tarihinde önemli sonuçları vardır:

   1-Doğu Roma İmparatorluğu(Bizans İmparatorluğu) yıkılmıştır,

   2-Türklerin Balkanlardan çıkarılması ümidi kalmamıştır,

   3-Türklerin Avrupa içlerine ilerlemeleri kolaylaşmıştır,

   4-Osmanlıların Anadolu ve Rumeli’deki toprakları bütünleştirilmiştir,

   5-İstanbul Boğazı ve Karadeniz ticaret yolunun denetimi Osmanlıların eline geçmiştir,

   6-Toplarla güçlü surların yıkılabileceği görülmüştür. Bu durum Avrupa’da derebeylerin büyük krallıkların hakimiyeti altına girmesi sonucunu doğurmuştur,

   7-Avrupalılar, Doğu ile ticaret yollarının bir kısmının kapanması nedeni ile yeni yol arayışı başlamıştır. Bu da coğrafi keşiflerin başlamasında dolaylı bir etki yaratacaktır.

   8-Yeni Orta Çağ kapanıp yeni Çağ başlamıştır.

“Dünyada tek bir din,tek bir devlet, tek bir padişah ve İstanbul da cihânın payitahtı olmalıdır" diyen Fatih Sultan Mehmed, bundan sonra cihan hakimiyeti projesini gerçekleştirmek üzere, sistemli bir teşebbüse girişti. Kısa zamanda Anadolu'da İsfendiyar, Trabzon, Akkoyunlu memleketleriyle Karamanoğlu Beyliğini topraklarına kattı. Dulkadır beyliği ile Kırım Hanlığını tabiiyeti altına aldı. Yunanistan, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Sırbistan, Eflak-Boğdan ve sâir ülkeleri fethetti. Böylece bir çok imparatorluk, hanlık ve beylik ortadan kaldırılmış oldu ve Osmanlı İmparatorluğu Fırat'tan Tuna'ya kadar yayıldı. 6 Mayıs 1481'de, bütün Hıristiyan ve İslâm dünyalarını birleştirmek üzere başladığı İtalya seferi sırasında, Gebze civarında ölümü, Türk-İslâm dünyasını mâteme, Hıristiyan dünyasını ise büyük bir sevince boğdu.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.İstanbul’un alınmasının sebep ve sonuçları nelerdir?

2.Bizanssın yeniden kurulmaması için nereler ele geçirildi?

3.Fatih Anadolu’da nereleri aldı?

4.Fatih Avrupa’da nereleri ele geçirdi?

5.Kırım kimlerden niçin alındı?

6.Venedik ve Cenevizlerle Osmanlı Devleti niçin mücadele etti?

7.İtalya’da alınan toprak parçasının adı nedir?

8-Akkoyunlu devleti ile Osmanlı Devleti niçin savaştı?

 

 

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   : . İSLAM DÜNYASI LİDERLİĞİNE           

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: II. Bâyazîd ve Yavuz dönemlerindeki belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

Davranışlar : 1. II. Bâyazîd dönemindeki Osmanlı-Memlük savaşlarının sebep ve sonuçlarını açıklama. 2. Yavıız'un Mısır seferinin sebep ve sonuçlarını açıklama. 3. Safevilerin Anadolu'ya yönelik siyasetini ve bunun sonuçlarını açıklama. 4. Yavuzdun doğu siyasetini açıklama. 5. Çaldıran Savaşımı sebep ve sonuçlarını açıklama. 6. Türk denizciliğinin yükselmesi ile ilgili gelişmeleri açıklama. 7. II. Bâyazîd döneminde denizlerde kazanılan başarıların sebep ve sonuçlarını açıklama.

S. II. Bâyazîd döneminde Musevilerin Osmanlı Devleti'ne sığınmalarını açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ: Önceki konuların kısa bir tekrarı.

   Osmanlılarla İran ilişkileri II. Bayezit döneminde bozulmuştur.

   Yavuz döneminde İran Şahı, Doğu Anadolu’da karışıklık çıkararak kendi egemenliği altına alma faaliyetleri üzerine İran’a sefer yapma zorunluluğunu doğurmuştur. İki devletin orduları Çaldıran Ovası’nda karşılaşmış ve İran ordusu yenilgiye uğratılmıştır(1514).

   Sonuçta Osmanlılar Tebriz’e girerek başka bazı şehirleri de almış ve bir süre İran tehlikesi ortadan kaldırılarak Doğu Anadolu’nun güvenliği sağlanmıştır.

   İran seferinden dönüşte Osmanlılar aleyhinde hareket eden Dulkadıroğulları beyliğine de son verilmiştir(1515).   .

   Osmanlı-Memluk ilişkileri Fatih döneminden beri bozuktu. II. Bayezit döneminde memluklularla yapılan altı yıllık bir savaş dönemi her iki devlet açısından da sonuçsuz kalmıştır. Yavuz’un İran seferinden dönüşte Dulkadıroğulları beyliğini alması Memluklularla olan ilişkileri iyice bozmuştur. Aslında Yavuz zaten Mısır’ı almak istiyordu.Çünkü;

   1-Abbasi halifesi memluk korumasında idi ve İslam dünyasında büyük bir rolü vardı,

   2-Müslümanlarca kutsal sayılan Mekke ve Medine Mısır’a bağlıydı,

   3-Yavuz buraları alırsa İslam dünyasını da himayesi altına almış olacaktı,

   4-Mısır, zengin ve önemli ticaret yollarına sahipti.

Çumra isminin nereden geldiğinin anlatılması

   Yavuz Dulkadıroğulları beyliğini aldıktan sonra seferine devam ederek Mercidabık savaşında Memlukları yenilgiye uğratmış ve Memluk Sultanı öldürülmüştür(1516).

   Bu savaşın ardından gerekli hazırlıklar yapıldıktan üzerine Mısır’ın üzerine sefere devam etmiş ve Ridaniye’de yapılan ikinci savaşta Memluklar tekrar yenilgiye uğratılmıştır(15179.

   Bu savaşlar sonucunda;

   1-Mısır, Osmanlılara katılarak Memluk ülkesi yıkıldı,

   2-Hicaz emiri kutsal emanetleri Yavuz’a teslim ederek bunlar İstanbul’a getirildi,

   3-Mısır’ın ticareti ve bu ticaretin gelirleri Osmanlılara geçti,

   4-Halifelik, bu tarihten sonra Osmanlılara geçti.

II.Beyazid döneminde İnebahtı modon ve Mora da ki Venediklere ait olan yerler alındı. 1492 yılında İspanyadan Yahudiler ve Müslümanlar kurtarıldı. Kili ve Ak kirman kaleleri alınarak Kırıma karadan bağlanıldı

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                         1-Çaldıran Savaşı’nın sebepleri nelerdir?

                         2-Çaldıran savaşının sonuçları nelerdir?

                         3-Yavuz Sultan Selim’in Mısır seferinin nedenleri nelerdir?

                          4-Mısır seferinin sonuçları nelerdir?

                          5-Çumra ismi nereden gelmiştir?

                          6-II.Beyazıt döneminde Venediklilerle niçin savaşıldı ve nereler alındı?

                          7-İspanya da ki Yahudi ve Müslümanlara nasıl yardım yapıldı?

                          8-Kırım hangi topraklar alınarak karadan Osmanlı devletine bağlandı?

 

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   : H. OSMANLILAR ZİRVEDE 1. Avrupa’da genişleme       

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Kanuni döneminde Osmanlı Devleti ile Avrupa devletleri arasındaki münasebetleri kavrayabilme.

Davranışlar : 1. Belgrad'ın fethinin, Mohaç Savaşının, Birinci Viyana kuşatmasının, Alman seferinin sebep ve sonuçlarını açıklama. 2. Macaristan'ın Osmanlı ülkesine nasıl katıldığını açıklama. 3. Zigetvar seferinin, Lehistan'ın Osmanlı himayesine girmesinin sebep ve sonuçlarını açıklama. 4. Osmanlı-Fransız münasebetlerinin sebeplerini ve gelişmelerini açıklama.  6. Osmanlı-Rusya siyasi ve ticari münasebetlerini açıklama. 7. Bu dönemde Avrupa devletlerinin siyasi münasebetlerinde Osmanlı Devleti'nin rolünü açıklama. 8. Sokullu'nun Türk ve İslam dünyası ile ilgili projelerini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Kanuni,Kapitülasyon

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ: Önceki konuların kısa bir tekrarı

Sırplar ellerinde kalan Belgrat!ı koruyamayacaklarını anlayınca onu Macarlara bıraktılar.

   -Macarlar hem durmadan Osmanlı sınırlarını ihlal edip saldırıyor hem de Balkan milletlerini Osmanlılar aleyhinde kışkırtıyordu.(Macar seferlerinin sebepleri).

   -Kanuni önce Macarlar üzerine sefere çıkıp Belgrat’ı hem karadan hem de Tuna nehrinden kuşatarak aldı(1521). Burası Osmanlıların Avrupa yolundaki üsleri olacaktır.

   -Belgrat’ı kaybeden Macarlar Osmanlılar ile ilişkilerini iyice bozdu. Bu konuda Almanlara güveniyorlardı.

   -Bu sırada Alman İmparatoru Fransız Kralı I.Fransuva’yı esir almış ve Fransuva Kanuni’den yardım istedi.

   -Macaristan’a hakim olmak ve batıda Almanların daha da güçlenmesini önlemek isteyen Kanuni bu yardımı kabul etmiş ve önce Macaristan üzerine sefere çıkmıştır.

   -İki devletin kuvvetleri Mohaç Ovası’nda karşılaşmış ve savaşı Osmanlılar kazanmıştır(1526).

   -Macaristan’ın büyük kısmı Osmanlılara bağlanmış ve daha sonra 1541’de ilhak edilmiştir.

   Mohaç Savaşı’ndan sonra Avusturya kralı Ferdinand, ölen Macar kralının akrabası olduğu ve bu nedenle Macaristan’ın kendisine miras kaldığını iddia edip kardeşi Şarlken’e güvenerek kendini Macar kralı ilan etmiş ve ardından Belgrat’a saldırıp almıştı.

   Kanuni, hem Ferdinad’ın bu tavrı hem de Şarlken’in Avrupa’daki üstünlüğüne son vermek amacı ile Macaristan seferine çıktı. Belgrat’ı geri aldıktan sonra Avrupa içlerine ilerledi. Ancak ne Ferdinand ne de Şarlken Kanuni’nin karşısına çıkmadı. Kanuni Viyana’yı kuşattı. Ancak ordunun bir kuşatma için değil bir meydan savaşı için gelmiş olması nedeni ile gerekli hazırlıklar yoktu. Aynı zamanda kış mevsimi yaklaşmıştı. Bu yüzden Viyana kuşatması kaldırıldı(1529).

   Ferdinand, daha sonra tekrar Macaristan kralı olayı istemiş, Kanunice kabul edilmeyince bir daha Belgrat’a saldırmıştır. Kanuni, bunun üzerine bir daha sefere çıkarak Almanya içlerine kadar girmiş ancak karşısına kimse çıkmamıştır(1532). Ertesi yıl Ferdinand barış istemek zorunda kalmış ve yapılan anlaşmaya göre;

   1-Ferdinand, Yanoş’un Macar krallığını kabul edecek,

   2-Elindeki Macar toprakları için vergi ödeyecek,

   3-Avusturya kralı Osmanlı padişahı ile değil vezir-i azam ile eşit olacaktı.

   Avusturya’nın Erdel’in içişlerine karışması üzerine Kanuni bir daha sefere çıkmasına neden olacaktır. Bu sefer sırasında Zigetvar kale komutanı Osmanlıları arkadan vurmaya kalkınca kale kuşatılarak alınmıştır(1566).

Örnek Olay: Ordu Macaristan seferindedir. Çok güzel üzüm bağları vardır. Padişah Kanuni, “bu bağların sahibini bulup bana getirin!..” diye emreder. Ararlar, fakat herkes kaçmıştır. Bunu üzerine emir verir ve der ki:

   Metin burada kesilerek ne demiş olabileceği konusunda kısa bir tartışma yaratılacaktır.

   “Herkes nefsinin çektiği kadar bağlardan üzüm yesin. Yediğinin parasını da asmanın dallarına assın; fakat hiç kimse bağa zarar vermesin.”

   Padişah buyruğu herkese duyurulur. Askerler istedikleri kadar üzüm yerler ve parasını keseler içinde asmalara asarlar.

   -Kanuni tarafından Fransuva’nın zor durumdan kurtarılması ile Osmanlılarla Fransızlar arasında dostluk gelişmeye başlamış ve bunun sonucunda bir ticaret ve dostluk anlaşması yapmışlardır. Bu anlaşmaya göre;

   1-Fransız tüccarları serbestçe Osmanlı topraklarında ticaret yapabileceklerdi. Buna karşılık Osmanlı tüccarları da Fransız limanlarından yararlanabilecekti.

   2-Gümrüklerde Fransızlara kolaylıklar sağlanacaktı.

   3-Fransızlar, Osmanlı ülkesi içindeki yurttaşlarının hukuk sorunları ile ilgilenebileceklerdi.

   -Bu anlaşma ilk başta Kanuni ve Fransuva sağlığı boyunca geçerli olacaktı.

   -Görünürde Osmanlıların aleyhinde gibi gözüken bu anlaşmanın amacı, Fransa’yı Osmanlıların yanına çekmek suretiyle Avrupa’nın Osmanlılara karşı oluşturduğu Hıristiyan birliğini bozmaktır.

    Lehistan  ve Rusya Osmanlı Devletiyle iyi geçinerek ticari imtiyaz elde etmeye çalışmışlardır

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                         1-Belgrat’ın alınmasını hazırlayan sebep nedir?

                         2-Mohaç Savaşı’nın sebep ve sonucunu açıklayınız.

                         3-Kapitülasyon anlaşması ne zaman, kimler arasında ve hangi şartlarla yapıldı?

                         4-Bu anlaşmayı yapmakla Kanuni neyi hedeflemişti?

                         5-Kanuninin Macar seferinin amacı nedir?

                         6-Viyana ilk kuşatmada neden alınamadı?

                         7-Avusturya ile yapılan anlaşmanın şartları ve önemi nedir?

                         8-Almanya seferinin sebepleri nelerdir?

                         9-Kanuni nerede ne zaman öldü?

                         10-Kapitülasyonlar nasıl ve ne zaman kaldırılabildi?

                         11-Osmanlı Lehistan ve Rus ilişkileri nasıldı?

 

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :1. ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ(1300-1600)

KONU                                   : Akdeniz de Üstünlük Sağlanıyor. Doğuda Gelişmeler 

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Osmanlı Devleti'nin Akdeniz'de üstünlük kurma amacıyla yaptığı savaşları kavrayabilme.

Davranışlar : 1. Barbaros Hayrettin Paşa'nın Osmanlı hizmetine girmesinin sebebini ve önemini açıklama. 2. Preveze deniz zaferinin ne zaman ve hangi devletler arasında yapıldığını belirtme. 3. Preveze Deniz Savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 4. Barbaros Hayrettin Paşa'nın Preveze'den sonra batı Akdeniz'de yaptığı faaliyetleri açıklama. 5. Tunus'un , Cezayir'in Trablusgarp'ın, Sakız Adasının, Malta Adasının, . Fas'ın  ne zaman ve nasıl fethedildiğini açıklama. 6. Cerbe Deniz Savaşının ne zaman ve hangi devletler arasında yapıldığını belirtme. 7. Kıbrıs'ın fethinin, İnebahtı Deniz Savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

Hedef: Kanuni döneminden 16. yüzyılın sonuna kadar, doğuda,  kara ve denizlerde gerçekleştirilen siyasi olayları kavrayabilme.

Davranışlar : 1. Haçlı seferinin, Nahçivan seferinin sebep ve sonuçlarını açıklama. 2. Amasya Antlaşmasının maddelerini belirtip önemini açıklama. 3. 1577-1590 tarihleri arasında yapılan Osmanlı-İran savaşlarının sebeplerini açıklama. 4. Osmanlı Devleti'nin Hindistan siyasetinin esaslarını açıklama. 5. Hint Okyanusu'nda cereyan eden Osmanlı-Portekiz hakimiyet mücadelesini açıklama. 9. Kızıl Deniz'in, Habeşistan'ın, Yemen'in Osmanlı topraklarına katılımını açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ: Önceki konuların kısa bir tekrarı

Osmanlıların aldığı yerlerin çoğunun deniz kıyısında olması, Avrupalıların denizlerdeki üstünlüklerine karşı toprak güvenliğini sağlama zorunluluğu Osmanlıları denizcilik faaliyetlerine sevk etmiştir.

   Kanuni en güçlü devrini yaşayan Osmanlı donanması üstünlük sağlayacaktır.

   Fatih, önce Ege adalarından başladı. İmroz, Taşoz, Semadirek, Bozcaada, Limni ve Midilli’yi aldı. Bu durum Venediklileri telaşlandırdı. Venediklilerin Mora’ya saldırmaları 16 yıl süren Osmanlı-Venedik savaşlarını başlatmıştır.

      Kanuninin ilk işi Rodos’u almak oldu. Bununla Anadolu-Suriye-Mısır ticaret yolunun güvenliği sağlandı(1522). Sakız da Cenevizlilerden alındı(1566).

   Kanuni döneminde haçlı donanması, Akdeniz’e inip Mora’ya saldırınca Kanuni, daha önce İspanyollardan Cezayir’i alan ve Akdeniz’de yalnız hareket eden Türk denizci Hızır Reisi Osmanlı donanmasının başına getirdi. Bu sayede Cezayir de Osmanlılara bağlandı(1533).

   Osmanlıların Akdeniz’de güçlenmesi, Şarlken’in ve Venediklilerin işine gelmedi. Haçlı donanması hazırladılar. Osmanlı donanması ile Preveze Körfezi’nde karşılaştı. Akdeniz’de Osmanlıların yaptığı bu en büyük savaşta bir zafer kazandılar(1538). Bu zaferle Doğu Akdeniz’de Osmanlı hakimiyeti sağlandı.

   Bunun ardından Turgut Reisin başarısı ile Trablus garp da Osmanlılara bağlandı.Cerbe deniz zaferi

   Venediklilerin elindeki Kıbrıs, Anadolu-Suriye ticaret yolunun güvenliğini sağlamak için alınmalıydı. Bu amaçla yapılan bir yıllık kuşatma sonucunda ada alındı(1571).

   Kıbrıs’ı alan Osmanlı donanması, İstanbul’a dönüşte Venediklilere yardıma gelen haçlı donanması ile İnebahtı Körfezi’nde karşılaştı. Bu savaşta Osmanlı donanması ağır bir yenilgiye uğradı ve donanmanın çoğu batırıldı.

Örnek Olay: İnebahtı yenilgisi üzerine Osmanlılarla Haçlılar arasında yapılan görüşmede Osmanlıları küçümseyici ifadeler üzerine Osmanlı yetkili şöyle der: “Siz İnebahtı’da bizim sakalımızı tıraş ettiniz, sakal yine çıkar. Oysa biz Kıbrıs’ı alarak sizin kolunuzu kestik.”  

   Daha sonra yapılan donanma ile Osmanlılar, Tunus(1574) ve Fas(1577)’ı da alacaklardır.

Sokullu Mehmet Paşa Süveyş ,Don ve Volga,Marmara ve Sakarya’yı kanalla birleştirmek istemiştir

Hint seferlerinin amacı, Hint deniz ticaret yolunu denetim altına almaktır.

   Avrupalıların Afrika’nın güneyini dolaşarak Ümit Burnu’nu bulmaları ve bu yolu doğu ile olan ticaretlerinde kullanmaya başlamaları ile Osmanlıların denetimindeki Akdeniz limanlarının önemi azalmıştır.

   Kızıldeniz ve Basra Körfezi’nin girişinin Avrupalılarca kapatılması Müslüman tüccarların ticaretinde zorluklar baş göstermiş ve tüccarlar Kanuniden yardım istemeye başlamışlardı.

   Bu durum üzerine Kanuni,  bölgeye dört ayrı sefer düzenlemiştir. Yemen ve Aden gibi bazı yerler alındı. Ancak asıl amaç olan Hint deniz ticaret yoluna hakimiyet sağlanamamıştır.

   Tam başarı sağlanamamasının nedeni Osmanlı denizcilerinin bölgeyi tam olarak tanımamaları ve bölgenin çok uzak olmasıdır.Bölgedeki Müslüman devletler İspanyol tarafını zaman zaman desteklemişlerdir.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Kanuni dönemi Türk denizciliği nasıl gelişti ?Ak denizde nereler alındı?

2.Preveze deniz savaşının sebep ve sonuçları nelerdir?

3.Osmanlılar Hint deniz seferlerinde neden tam başarı sağlayamadılar?

4.Hint deniz seferlerinin amacı nedir?

5.Coğrafi keşifler Akdeniz ticaretini nasıl etkilemiştir?

6.Kıbrıs ın alınmasının sebep ve sonuçları nelerdir?

7.Sokullu Mehmet Paşanın projeleri nelerdir?

 

 

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :II.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ-I

KONU                                   : Feodalitenin Çöz. Ve Merkezi Krallıkların Kurulması Teknolojik Gelişmeler  

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: 1300-1600 yılları arasında Avrupa'da gelişen siyasi olayları kavrayabilme.

Davranışlar : 1. Avrupa'nın siyasi durumunu haritalara dayalı olarak belirtme. 2. Feodalitenin çöküş ve krallıkların güçlenme sebeplerini açıklama. 3. Papa ile krallar arasındaki mücadelenin sebep ve sonuçlarını açıklama. 4. Merkezi krallıklar arasındaki mücadeleleri ve Avrupa'da siyasi denge politikasının oluşmasını açıklama.

Hedef: 1300-1600 yılları arasında Avrupa'daki teknolojik gelişmeleri kavrayabilme.

Davranışlar : 1. Teknolojik gelişmeleri hazırlayan ve sağlayan ortamın özelliklerini açıklama. 2. Barutun ateşli silahlarda kullanılmasının sonuçlarını açıklama. 3. Matbaanın tarihi gelişimini açıklama.4. Matbaanın yaygın olarak kullanılmasının doğurduğu sonuçları açıklama. 5. Pusulanın Avrupa'ya nasıl geldiğini ve geliştirildiğini açıklama.

6. Pusulanın denizciliğin gelişimindeki tesirini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Hümanizm,feodalite norm ,doğmatizm

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

  Avrupa orta çağda Dogmatizm düşüncesi hakimdi .Bu düşünce feodal yönetimle birleşince kiliseyi çok güçlendirmişti. 15.yy gelişmeler bu yapının değişmesini sağlayacak bu gelişmeler şunlardır.

1.Feodalitenin siyasi bir sistem olmaktan çıkışı ve milli monarşilerin kuruluşu.

2.Çağdaş Avrupa milletlerinin oluşum sürecinin başlaması

3.Hümanizm düşüncesinin gelişmesi

4.Reform hareketleri

5.Katolik kilisesinin kendi varlığını sürdürecek önlemler alması.

Fransa da başlayan feodalitenin yıkılışı diğer Avrupa devletlerinde de devam etti Şatoların yıkılmasında top önemli rol oynadı.

Teknolojik Gelişmeler

   15. ve 16. yüzyıllarda daha önce diğer milletlerce de bilinen bazı yeni buluşlar Avrupalılarca geliştirilmiştir. Bunlar;

   1-Barut ve Top: Barut, Çinliler tarafından icat edildi. Haçlı seferleri sırasında Müslümanlardan Avrupalılara geçti. Avrupalılar, Çinlilerin aksine barutu, eğlence ve şenliklerde değil ateşli silahlarda kullandılar. Bunun sonuçları:

     a)Toplar sayesinde Avrupa’da surlarla çevrili derebeyleri şatoları alındı,

     b)Orta çağın yönetim şekli olan derebeylik yıkılırken yerine büyük krallıklar kuruldu.

   2-Kağıt ve Matbaa: Avrupalılarca bu dönemde selülozdan kağıt imalatı başladı. Almanlar da bugünkü anlamda hareketli harflerle baskı tekniğini buldular(1450). Sonuç olarak;

     a)Avrupa’da kitap basımı arttı,

     b)Okuma ve yazma oranı yükseldi,

     c)Bilim ve kültür hızla gelişti,

     d)Duygu ve düşüncelerin değişmesi ile Rönesans ve Reform hareketleri gelişti.

   3-Pusula:Haçlı seferleri sırasında pusulayı öğrenen Avrupalılar, bunu daha da geliştirerek daha kullanışlı hale getirdiler. Bunun sonucunda;

     a)Denizciler büyük denizlere daha cesaretli çıkabildiler,

     b)Bu büyük denizlere çıkış Dünyanın bilinmeyen yerlerinin keşfedilmesini sağladı.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Feodalite yönetimi nasıl bir yönetim şeklidir?

2.Dogmatizm düşüncesi nedir?

3.15.yy. başında Avrupa’da hangi gelişmeler başladı?

4.Feodalite nasıl yıkıldı?

5.Feodalite yerine nasıl bir yönetim kuruldu?

6.Barutu kimler icat etti ve icadın ne gibi sonuçları oldu?

7.Kağıt ve matbaanın icadını kısaca açıklayınız.

8.Bu icadın ne işe yaradığını bir örnekle açıklayınız.

9.Pusulanın geliştirilip kullanılmasının sonuçları nelerdir?

 

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :II.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ-I

KONU                                   : Avrupa’nın Yayılması

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Avrupa ülkelerinin (İspanya. Portekiz. İngiltere. Fransa vb.) dünyaya yayılmasını kavrayabilme.

Davranışlar : 1. Yayılmanın siyasi, jeopolitik ve sosyo-ekonomik sebeplerini açıklama.2. Yayılmayı kolaylaştıran vasıtaları belirtme.3. Amerika kıtasının ne zaman ve nasıl keşfedildiğini açıklama.4. Yeni ticaret yollarını harita üzerinde gösterme.5. Dünyanın çevresinin ilk kez  ne zaman ve kimler tarafından dolaşıldığını haritaya dayalı olarak belirtme.6. Coğrafi keşiflerin sonuçlarını açıklama.7. Coğrafi keşiflerin Osmanlı Devleti'ne tesirlerini açıklama. 

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:

:Önceki konuların kısa bir tekrarı 29 Ekim-Atatürk’ün çağdaşlaşmaya verdiği önem

Avrupalıların çeşitli nedenlerle 15. yüzyıl sonunda bilinmeyen ülkeleri bulmak için yaptıkları gezilere coğrafi keşifler denir. Keşiflerin başlıca nedenleri:

   1-Doğudan Avrupa’ya gelen ticaret mallarının birkaç el değiştirerek ulaşması nedeni ile çok pahalı oluyordu. Avrupalılar bu malları direk kendileri getirmek istedi.

   2-Coğrafya bilgisinin gelişmesi ile çizilen ve çoğaltılan yeni haritalarla Hindistan’a rahatlıkla ulaşılabileceği fikri gelişti.

   3-Pusulanın geliştirilmesi, dayanıklı gemilerin yapılması, denizcileri cesaretlendirdi.

   4-Avrupa da ticaretin gelişmesi ve altın azlığının fiyat düşmesine sebep olması

   5.Baharat ve ipek yolu kontrolünün Osmanlı devletinin eline geçmesi

   Kristof Kolomb, Dünyanın yuvarlak olduğuna ve sürekli batıya gitmekle Hindistan’a ulaşılabileceğine inanıyordu. Bu amaçla 1492’de Atlas Okyanusu’nu geçip Bahama adalarına ulaştı. Bunları Hindistan’ın doğusundaki adalar sandı. Daha sonra üç sefer daha yaparak Amerika’nın orta ve güney kıyılarını buldu. Ancak buranın yeni bir kıta olduğunu anlayamadı. Kristof  öldükten sonra buralara bir gezi düzenleyen Ameriko Vespuçi, buranın yeni bir kıta olduğunu ilan etmiştir. Bu kıtaya Amerika adı verildi.

   Macellan, 1519’da Atlas Okyanusu’nu geçip Amerika’nın güneyinden(Macellan Boğazı) Büyük Okyanus’a ve oradan da Filipin Adaları’na ulaştı. Burada yerlilerle yaptığı savaşta öldürüldü. Gezisini Del Kano tamamladı. Ümit Burnu dolaşılıp İspanya’ya ulaşıldı. Böylece Dünyanın yuvarlak olduğu ispatlandı. Coğrafi keşiflerin sonuçları:

   1-Hıristiyanlık yayılırken, Dünyanın düz olduğunu söyleyen Kilise ve din bilginlerine inanç azaldı.

   2-Domates, patates, tütün gibi yeni bitkiler ve yeni hayvanlar bulundu.

   3-Sömürge imparatorlukları kuruldu.

   4-Hint deniz yolunun keşfi ile Akdeniz ve İpek yolu önemini kaybetti.

   5-Altın ve gümüş Avrupa’ya taşındı, ticaret gelişti, soyluların gücü azaldı.

   6-Avrupa kültürü başta Amerika olmak üzere yeni alanlara yayıldı.

   7-Amerika’nın eski bir kültür merkezi olduğu öğrenildi.

   8-Zenginleşen Avrupa, kültür ve sanata ağırlık vererek Rönesans’a ortam hazırladı.

   9-Osmanlı devleti yolların değişmesi ve bol miktarda gelen gümüş ten dolayı olumsuz etkilendi

 

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME

                         1-Coğrafi keşiflerin nedenleri nelerdir?

                          2-Başlıca coğrafi keşifler nelerdir?

                         3-Coğrafi keşifleri harita üzerinde gösteriniz.

                          4-Dünyanın yuvarlak olduğunu kim ispatladı?

                          5-Amerika’yı kim keşfetti?

                          6-Keşfedilen yerlerin halkına nasıl davranıldı?

                          7-Coğrafi keşifler Osmanlı Devletini nasıl etkiledi?                  

                         8-Coğrafi keşiflerin sonuçları nelerdir?

                       

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :II.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ-I

KONU                                   : Rönesans      

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Rönesans hareketlerini kavrayabilme. 

Davranışlar :

1. Rönesans'ın mahiyetini açıklama.

2. Rönesans'ın sebeplerini açıklama.

3. Rönesans hareketinin hangi ülkede ortaya çıktığını ve hangi ülkelere yayıldığını belirtme.

4. Rönesans'ın sonuçlarını açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Hümanizm

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı  29 Ekim-Atatürk’ün çağdaşlaşmaya verdiği önem

   15. ve 16.yüzyıllarda Avrupa’da görülen edebiyat, sanat ve bilimdeki değişme ve gelişmelere Rönesans denir. Rönesans’ın başlıca sebepleri:

   1-Matbaanın icadı ve kağıdın bolca üretilip çok sayıda kitap basılması,

   2-Antik çağ kültürünün incelenmesi,

   3-Kilise ve din adamlarına olan inancın zayıflaması, kilise baskısından kurtulma,

   4-coğrafi keşifler sayesinde zenginliğin artması.

   5-İslam uygarlığının tanınması

   6-Kültür ve sanatın desteklenmesi büyük sanatkarların yetişmesi

   İlk olarak İtalya’da başlamıştır .Çünkü  İtalya şehir devletleri zengindir. İslam ülkeleri ile iletişim içindedir.Eski Roma’ya varistir.

   Rönesans Hümanizm ile başladı Hümanistlerin yaptığı araştırmalar yeni düşünce akımını oluşturdu.

     Petrarck, Makyevel, Gişarten , ve Tasso ünlü hümanistlerdir.

     Giotte, Rafael,Leonardo Vinci ve Michaelangelo  ün kazanmıştır.

    İtalya da başlayan Rönesans zamanla diğer Avrupa ülkelerine de yayıldı.Fransa da kralların öncülüğünde gelişti Louvre sarayı yapıldı(Tuvaleti yoktur)

    İspanyada Cervantes, Don Kişot İngiltere de Shakespeare Hamlet ,Othello,Romeo ve Juliet ve Almanya da ise dini alanda yayıldı.

   1-Bilim ve teknikte gelişme sağlandı,

   2-Kopernik, Dünyanın diğer gezegenlerle birlikte Güneş’in etrafında döndüğünü ispatladı,

   3-İnsan vücudu ile ilgili incelemeler yapıldı,

   4-bilimde deney yöntemi gelişti.

   5-Skolastik düşünce yerini pozitif düşünceye bıraktı.

   6-Reform hareketinin doğmasına etki etti.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Rönesans nedir? Tanımlayınız.

2.Rönesans’ın sebepleri nelerdir?

3.İslam medeniyeti Rönesans’ın doğmasında etkilimidir?

4.Rönesans neden ilk olarak İtalya da doğdu?

5.Hümanizm nedir?

6.İtalya da yetişen Rönesans’ın ünlü sanatçıları kimlerdir?

7.Rönesans diğer Avrupa ülkelerinde nasıl yayıldı?

8.Rönesans’ın sonuçları nelerdir?

9.Atatürk’ün çağdaşlaşmaya verdiği önemi açıklayınız

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :II.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ-I

KONU                                   : Reform          

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Reform hareketlerini kavrayabilme.

Davranışlar :

1. Reform'un mahiyetini açıklama.

2. Reform'un sebeplerini açıklama.

3. Reform hareketinin hangi ülkede ortaya çıktığını ve hangi ülkelere yayıldığını belirtme.

4. Reform'un sonuçlarını açıklama.

5. Osmanlı ülkesinde yaşayan Hıristiyanların Reform hareketinden neden etkilenmediğini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: Aforoz ve Endüljans, mezheb

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ::Önceki konuların kısa bir tekrarı

   16. yüzyılda Hıristiyanlığın Katolik mezhebinde yapılan değişiklik ve düzeltmelere Reform denir. Reform hareketlerinin başlıca sebepleri:

   1-Din adamlarının Hıristiyanlığın amaçlarından çok kendi çıkarlarına yönelmesi,

   2-Matbaanın icadı ile İncil’in çeşitli dillere çevrilmesi sonucu din adamlarının söylediklerinin doğru olmadığının anlaşılması,

   3-Serbest düşüncenin gelişmesi ile Katolik kilisesine karşı hareketlerin gelişmesini sağladı.

   4-Aforoz ve Endüljans halkı kiliseye karşı olumsuz etkiledi

   Almanya’da Luther, papa ve kilisenin doğru davranmadığını söyledi: “Tanrı ile kul arasına kimsenin girmesinin doğru olmadığını, kulların günahlarını ancak Tanrının bağışlayabileceğini” söylüyordu. Bu düşünce, birçok taraftar topladı. Bunlar Protestan adını aldılar. Bu hareket daha sonra tüm Avrupa’ya yayıldı ve etkisi karşısında resmen tanınmak zorunda kalındı. Fransa da Kalven tarafından yayıldığı için Kalvenizm ismini aldı. İngiltere de kralın önderliğinde yayıldı ve Anglikan Kilisesi kuruldu. İskoçya da Presbit eriyen adını alan mezhep İsveç Norveç ve Danimarka da yayıldı.

 Osmanlı ülkesinde yaşayan Hıristiyanlar kilisenin suiistimallerine karşı korunduğu için etkilenme olmadı

Bu reformların başlıca sonuçları şunlardır.

   1-Avrupa’da mezhep birliği bozuldu,

   2-Katolik Kilisesi bir kısım kurallarını yumuşatmak zorunda kaldı,

   3-Avrupa’da eğitim dinin etkisinden kurtuldu,

   4-Papa ve kiliseye olan güven azaldı,

   5-Katolik Kilisesinden ayrılan yerlerde kilise mallarına el konuldu.

   6-Osmanlı Devletinin Avrupa da ilerleyişini kolaylaştırdı

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Reform nedir?

2.Reformun sebepleri nelerdir?

3.Endüljans nedir?

4. Aforoz nedir?

5.Martin Luther niçin kiliseye karşı çıkmıştır?

6.Martin Luther kimler tarafından korunmuştur?

7.Yeni mezhep niçin Protestan ismini almıştır?

8.Fransa da yeni mezhep hangi isimle nasıl yayılmıştır?

9.İngiltere de nasıl yayılmıştır?

10.Niçin Osmanlı Devletindeki Hıristiyanlar bu gelişmelerden etkilenmedi?

11.Reform un sonuçları nelerdir?

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : Bunalımlar ve Üstünlüğü Koruma Çabaları     

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: 1600-1922 yılları arası Osmanlı siyasi tarihi ile ilgili temel kavramlar bilgisi.

Davranışlar :1. Kutsal ittifak, ıslahat, tanzimat, panslavizm, panislamizm, pantürkizm. Osmanlıcılık, batıcılık, meşrutiyet, kanun-i esasi, meclis-i mebusan. fırka vb. kavramların tanımını söyleme ve yazma.2. Tanımı verilen bir kavramın ne olduğunu söyleme ve yazma.

 Hedef: 17. yüzyılda Osmanlı ülkesinde çıkan isyanlar ve Osmanlı Devletinin iç çalkantılarıyla ilgili olayları kavrayabilme.

Davranışlar :l. İç çalkantıların temel sebeplerini açıklama.2. İç çalkantıların genel sebeplerini açıklama.

3. istanbul isyanlarının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.4. Celali isyanlarının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

5. Diğer isyanların sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: Kutsal ittifak,

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ: 10 Kasım-Atatürk’ün din ile ilgili görüşlerin kısaca belirtilmesi

Önceki konuların kısa bir tekrarı

Osmanlılarda İstanbul, Anadolu ve Eyalet İsyanları olarak üç türlü isyan çıkmıştır. Sebepleri:

   1-Yönetimin bozulması,

   2-devlet adamlarının haksız tutumları,

   3-Ağır vergiler,

   4-Adam kayırma, rüşvet ve haksızlıklar,

   5-Uzun süren savaşlar ve buna bağlı olarak ekonominin bozulması.

   6-Ticaret yolarının değişmesi

   7-üretimin azalması ve fiyat artışları

   Devletin bozulan sosyal, siyasi ve ekonomik düzenini yeniden sağlamak amacıyla  şu tedbirler alındı.

   1-II.Osman(genç Osman):

      a)İçki yasağı koydu,

      b)İlmiye sınıfı ve şeyhülislamın yetkilerini kısıtladı,

      c)Yeniçeri ocağını kaldırmak istedi,

      d)gereksiz harcamaları kıstı. (Sonuçta yeniçerilerce öldürüldü).

   2-IV.Murat:

      a)İsyancıları ve işbirliği yapanları öldürttü,

      b)İçkiyi yasakladı,

      c)Ekonomiyi düzeltti,

      d)Ülkede güvenliği sağladı. (Genç yaşta öldü)

Taşra İsyanları

   1-Celali İsyanları :Tımar sisteminin bozulması ve uzun süren savaşların ekonomiyi olumsuz etkilemesi çeşitli isyanların çıkmasını sağlamıştır.

            Canbolatoğlu ,Kalenderoğlu, Karayazıcı, Uzun Ahmet Deli Hasan ve Abaza Mehmet Paşa isyanları başlıca isyanlardır.

        Sonuç olarak huzur bozuldu ,üretim azaldı ,ekonomi bozuldu ve devlet otoritesi bozuldu .

        Ayrıca eyaletlerde hanedanlar tarafından çeşitli isyanlar çıkartılmıştır.Erdel, Eflak Boğdan,Mısır ve Trablusgarb isyanları sayılabilir. Devlet uzun süre uğraştı bozulan düzen tekrar sağlandı.

.   Osmanlı devleti bu isyanları uzunca bir sürede ve zorlukla bastırabildi. Sonuçları:

   1-Devletin otoritesi sarsıldı,

   2-ekonomik hayat durgunlaştı,

   3-Üretim azaldı, pahalılık başladı,

   4-Çiftçilerin bir kısmı topraklarını bırakıp kentlere göç etti.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                         1-İç isyanların nedenleri nelerdir?

                         2-İç isyanların sonuçları nelerdir?

                         3-Osmanlı devletini coğrafi keşifler nasıl etkiledi?

                         4-İstanbul isyanlarının sebepleri ve sonuçları nelerdir?

                         5-Celali isyanlarının sebep ve sonuçları nelerdir?

                         6-Eyalet isyanlarının sebep ve sonuçları nelerdir?

                          7-II. Osman niçin öldürüldü?

                          8-İsyanları çıkaranların isteklerini devletin yerine getirmesi  doğrumudur?

                          9-İsyan çıkaranların affedilmesi   devlet için yararlı mı zararlı mı dır?

 

 

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,10C

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : 17.Yüzyılda Osmanlı Devletinin Dış Siyaseti  

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: 17. yüzyıl Osmanlı tarihinin belli başlı siyasi olaylarını kavrayabilme.

Davranışlar :1.17. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin hakim olduğu topraklan ve cereyan eden önemli olayları haritalar  üzerinde gösterme.2. Osmanlı Devleti'nin doğu siyasetini açıklama. 3. Osmanlı-İran savaşlarının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

4. Osmanlılarla İran arasında yapılan antlaşmaların mahiyetini ve önemini açıklama. 5. Osmanlı Devleti'nin Avrupa siyasetini açıklama  6. Osmanlı-Lehistan savaşlarının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 7. Osmanlı-Avusturya savaşlarının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama  8. Osmanlı-Rusya savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

1603’te İran ile yapılan İstanbul Anlaşması bozulmuş ve 1622’ye kadar süren mücadelede, İran, Bağdat dahil Doğu Anadolu’yu ele geçirmiştir. IV.Murat döneminde yapılan iki seferle D. Anadolu ve Bağdat tekrar ele geçirilmiştir. Bunun üzerine 1639’da Kasr-ı Şirin anlaşması yapılmıştır. Bu anlaşma ile Bağdat Osmanlıların, Revan ve Azerbaycan ise İran’ın olacaktı. Günümüzdeki İran ile olan sınırımız yaklaşık olarak bu anlaşmaya dayanmaktadır.

   Osmanlıların yükselişi, 1571’de S.  Mehmet Paşanın ölümüyle bitmiş, duraklama başladı.

   Lehistan’a da II.Osman ve IV:Mehmet dönemlerinde seferler yapılmış ve yenilgiye uğratılıp Bucaş anlaşması yapılmıştır. Bu anlaşması ile Podolya alınmış ve Lehistan vergiye bağlandı.

   Bu dönemde Girit adası, Venediklilerden deniz ticaretine zarar vermeleri nedeni ile alındı

   Avusturya, Kanuni döneminde vergiye bağlanmıştı. Ancak Sokullu’dan sonra vergisini ödememeye başlayınca savaş yeniden başladı(1593). 1606’ya kadar süren mücadelenin sonunda Zitvatoruk anlaşması yapılmıştır. Bu anlaşmaya göre, Eğri, Kanije ve Estergon kaleleri Osmanlıların olacak, Avusturya’nın vergisi kaldırılacak, Avusturya imparatoru Osmanlı padişahı ile eşit sayılacak ve Avusturya savaş tazminatı ödeyecekti.

   Avusturya’nın Erdel’in iç işlerine karışması Osmanlılarla ilişkilerini 1662’de bozacak ve yapılan savaşta Avusturya yenilgiye uğratılıp Uyvar kalesi alınacaktır. Bunun sonucunda da Vasvar anlaşması yapılacaktır. Bu anlaşma ile Uyvar Osmanlıların olacak, Avusturya Erdel’e karışmayacak ve savaş tazminatı ödeyecekti..

   Avusturya’nın kendi yönetimleri altındaki Macarlara kötü davranması onları ayaklandırmıştı. Ancak başarılı olamayınca Osmanlılardan yardım istediler. Şöhret peşinde olan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, padişahı savaş için ikna etmiş ve Osmanlı ordusu 2. defa Viyana’yı kuşatmıştır. Ancak Leh kuvvetlerini durduramayınca Osmanlılar iki kuvvet arasında kaldı. Osmanlılar ağır bir yenilgiye uğradı(1683). Bu galibiyet Avrupalıları harekete geçirmiş ve Türkleri Avrupa’dan çıkarmak için Kutsal İttifak’ı kurdular.

   Kutsal İttifak devletleri ile birçok cephede savaş başlamış ve 1699’a kadar sürdü. Sonunda Osmanlılar Karlofça Anlaşmasını imzalamak zorunda kaldı. Buna göre;

   1-Macaristan, Erdel ve Hırvatistan’ın bir kısmı Avusturya’ya,

   2-Mora ve Dalmaçya kıyıları Venediklilere,

   3-Podolya ve Ukrayna Lehistan’a bırakıldı. Rusya ile ise 1700’de İstanbul anlaşması yapıldı.           Bununla Azak ve civarı Rusya’ya bırakıldı, İstanbul’da sürekli elçi bulundurma hakkı verildi.  

 

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                        1-IV Murat döneminde İran’ la hangi anlaşma yapıldı maddeleri nelerdir?

                         2-Osmanlı  Lehistan ilişkileri niçin bozuldu ? Bucaş ant. Madeleri nelerdir?

                         3-Osmanlı Venedik savaşları niçin yapıldı Girit kim tarafından alındı?

                         4-Osmanlı Avusturya savşlarının genelde çıkış sebepleri nelerdir?

                         5-Zitvatoruk antlaşmasının önemi nedir?

                         6-Macarlar Avusturya ya karşı niçin ayaklandı?

                         7-Osmanlı devleti Viyana yı niçin kuşattı? 

                         8-M. Kara Mustafa Paşanın şöhret hırsı nasıl sonuçlandı ve neye mal oldu?

                         9-Karlofça anlaşmasının şartları nelerdir?

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : Karlofça’ dan Küçük Kaynarca’ya   

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Karlofça Antlaşmasından, Küçük Kaynarca Antlaşmasına kadar olan sürede Osmanlı Devleti'nin belli başlı siyasi olaylarını kavrayabilme.

Davranışlar :1. Osmanlı Devleti'nin hakim olduğu toprakları ve cereyan eden önemli olayları haritalar üzerinde gösterme. 2. Bu dönemde Osmanlı Devleti'nin izlediği siyaseti açıklama. 3. Avusturya'nın Macaristan'ı ele geçirmesinden sonraki gelişmelerin Osmanlı Devleti'ne tesirini açıklama. 4. 1713-1712 Osmanlı-Rusya Savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 5. 1715-1718 Osmanlı-Venedik ve Avusturya savaşlarının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 6. Pasarofça sonrası Osmanlı Devleti'nin barış siyasetini açıklama.7. 1736-1739 Osmanlı-Rusya ve Avusturya savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 8. 1768-1774 Osmanlı Rusya savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 9. Küçük Kaynarca Antlaşmasının mahiyetini ve önemini açıklama. 10. Kırımın elden çıkmasını ve bunun sonuçlarını açıklama. 11. 1768-1746 Osmanlı-îran savaşlarının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.12. Bu dönemde Osmanlı Devleti'nin Avrupa siyasetinde mülteciler meselesini açıklama

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Mülteci

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

   18. Yüzyılda Osmanlılar, Karlofça Antlaşması ile kaybedilen yerleri almak peşindeydiler. Bu devirdeki mücadelelerde ilk başta başarılı olduysa da sonuçta daha fazla kayba uğramıştır.

   Rusya’nın Karadeniz’e hakim olmak için bahane araması Osmanlı-Rus savaşına neden olacaktır(1711). Prut adını alan bu savaşta Ruslar ağır bir yenilgiye uğramıştır, ancak yeniçerilere güvenemeyen veziriazam, hafif şartlarla anlaşma imzalamıştır.Purut anlaşmasına göre:

   1-Azak kalesi Osmanlılara geri verilecek,

   2-Ruslar İstanbul’da sürekli elçi bulunduramayacaklardı.

   Bu galibiyetle cesaretlenen Osmanlılar Venediklilere de saldırdı. Ancak Avusturya da Venediklilerin yanında yer aldı. Sonuçta Pasarofça anlaşması imzalandı. Bu analaşma ile.

   1-Mora Osmanlılarda  kaldı.

   2-Belgrat, Eflak’ın batısı, Bosna ve Sırbistan’ın kuzeyi Avusturya’ya bırakıldı.

   Osmanlıların İran ile savaşını fırsat bilen Avusturya ile Rusya anlaşıp Osmanlılara saldırdılar. Osmanlılar bu mücadelede başarılı olmuş, ancak Fransa araya girerek Belgrat Anlaşmasını imzalatmıştır. Bu anlaşma ile.

   1-Pasarofça ile kaybedilen yerler geri alındı,   2-Azak kalesi yıkılarak Ruslara verilecekti,

   3-Rusya Karadeniz’de donanma bulundurmayacaktı,   4-Rusya Kırım’dan çekilecekti.

Fransa’nın bu desteğine karşılık, kapitülasyonlar bu tarihte sürekli hale getirildi(1740).

   18. Yüzyılda ise Avrupa’nın bilim ve teknikteki liderliği görülmüş ve bundan yararlanılmaya çalışılmıştır. Ancak yeniçeri ocağının direnişi uzun süre buna engel olacaktır.

   Lale Devri:1718(Pasarofça anlaşması)-1730(Patrona Halil İsyanı) dönemini kapsar. İlk bakışta bu dönem bir eğlence ve zevk dönemidir. Bu dönemde bazı önemli yenilikler de yapıldı.Örneğin;

   1-Kağıt fabrikası açıldı,                         4-İlk kez çiçek aşısı uygulandı,

   2-İtfaiye bölüğü oluşturuldu,                 5-Avrupa başkentlerine elçiler gönderildi, 6-Matbaa kuruldu.   

   Rusların Osmanlı toprakları üzerindeki amaçlarından vazgeçmemesi ve Osmanlıları bir bahane ile sürekli taciz etmesi, Osmanlıları savaşa zorladı. Ancak Osmanlılar bu savaşta ağır bir yenilgiye uğrayarak ağır şartlarla Küçük Kaynarca Antlaşmasını imzalamak zorunda kaldı(1774)

   1-Kırım bağımsız olacaktı,   2-Rusların gemileri Boğazlardan geçebileceklerdi,

   3-Eflak, Boğdan ve Beserabya Osmanlılara geri verilecekti,

   4-Osmanlı topraklarında yaşayan Ortodoksların haklarını Rusya koruyabilecekti.

   Osmanlıların daha sonra Kırım’ı kurtarmak için Rusya ve Avusturya ile giriştiği savaşlarda başarılı olamamış ve hatta Ziştovi ve Yaş Anlaşmaları ile yeni yerler kaybedilmiştir.

   İran ile girişilen savaşlardan sonuç alınamamış ve önceki derslerimizde gördüğümüz gibi Kasr-ı Şirin anlaşması imzalanmıştır.

Mülteciler Meselesi:Yahudi ve Macar mültecileri yanı sıra Kafkasya mültecilerinin belirtilmesi.Günümüzdeki Kuzey Irak tan göç edenlerin hatırlatılması

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                         1-Prut savaşında başarı büyük olduğu halde kazanç neden büyük olamadı?

                         2-Osmanlıları  bu devirde uzun süre savaşıp sonuç alamamasının nedeni nedir?

                         3-Fransızlar Osmanlıları Rusya ve Avusturya’ya karşı neden desteklemiştir?

                         4-Küçük Kaynarca anlaşmasının şartları ve etkilerini açıklayınız.

                         5-Lale devri hangi olayla başlar ve bu dönemde neler yapılmıştır?

                         6-Çar I. Petro nun ortaya koyduğu siyasi ve ekonomik düşünce nedir?

                         7-Kapitülasyonların Osmanlı devletine zararı nedir ne zaman kaldırıldı?

                         8-İnsanlar bulundukları yerden niçin göç eder ?

 

                                                                                                                                                  Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : Küçük Kaynarca Sonrası Gelişmeler 

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Küçük Kaynarca'dan Tanzimat'a kadar geçen sürede Osmanlı Devletinin belli başlı siyasi olaylarını kavrayabilme.

Davranışlar :l. Bu dönemde Osmanlı Devleti'nin hakim olduğu toprakları ve cereyan eden önemli siyasi olayları haritalar üzerinde açıklama.

2. 1787-1792 Osmanlı-Rusya savaşının, 1787-1791 Osmanlı-Avusturya savaşının, 1806-1812 Osmanlı-Rusya savaşının, Osmanlı-İngiltere savaşının, 1798-1801 Osmanlı-Fransa savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama

  3.Sırp isyanının,Yunan isyanının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Fransız İhtilali ,Milliyetçilik

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ::Önceki konuların kısa bir tekrarı

   Rusya ile Avusturya’nın antlaşarak Osmanlı Devletinin Avrupa'daki toprakları aralarında paylaşması İng ve Prusya’yı endişelendirdi.Bu devletlerin kışkırtmaları sonucu Osmanlı Devleti Rusya’ya savaş ilan etti.Avusturya’nın da savaş açması ile Osmanlı iki devletle savaştı .Fransız ihtilali ile rahatsız olan Avusturya Ziştovi Antlaşması ile savaştan çekildi. Rusya ile de Yaş antlaşması imzalandı1792

   Fransa Venedik topraklarını paylaşınca Osmanlı Devleti ile sınır oldu ve bu bölgelerde Milliyetçilik düşüncelerini yaymaya çalıştı .Ayrıca Mısır ı alarak hem İngiltere’nin sömürge yolarını kesecek hem de Osmanlı topraklarını ele geçirecekti.1798 yılında Mısır a saldıran Fransa Akkâ da durduruldu İngiltere’nin baskısı ile 1802 de Mısır dan geri çekildi.1807 Kabakçı Mustafa isyanı III. Selim in öldürülmesi.

   Napolyon un Fransa Kralı olmasını ilan etmesi diğer devletlerin Fransa’ya saldırmasına sebep oldu .Osmanlı devleti Fransa’yı destekledi. Rusya’ya savaş açtı Bir süre sonra Tilsit antlaşması ile savaşı sona erdiren Fransa Rusya ile Osmanlı topraklarını paylaşmaya çalıştı.Bunun üzerine Osmanlı Devleti İngiltere ye yanaştı. Çanakkale antlaşması ile barış zamanı hiçbir savaş gemisinin geçmemesi kararı alındı. Rusya ile Bükreş antlaşması yapılarak savaşa son verildi.

   Osmanlı devleti içerisinde de birden fazla millet vardı. Sırplar, Yunanlılar, Bulgarlar, Araplar vb... Bu nedenle milliyetçilik akımı Osmanlı devletinde yayılma zemini bulacak ve bu milletlerin bazıları bağımsızlık savaşlarına yöneleceklerdir.

   Sırp isyanının nedenleri:

   1-Sırp topraklarının sürekli savaş alanı olmasının yarattığı huzursuzluk,

   2-Milliyetçilik akımının etkileri,

   3-Avusturya, Fransa ve Rusya’nın Sırpları bağımsızlık yolunda teşvik etmeleri.

   Sırplar ilk olarak 1804 yılında bazı haklar aldıysa da bunlarla yetinmeyerek yeniden ayaklandılar. 1829 yılında sadece dış işlerinde Osmanlılara bağlı hale geldiler. 1878 yılında da Berlin Antlaşması ile Sırbistan tam bağımsız olacak ve Osmanlılardan ayrılacaktır.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.1787 yılında Osmanlı devleti Rusya’ya niçin savaş açtı?

2.Avusturya, Rusya ve Osmanlı savaşları hangi anlaşmalarla sona erdi?

3.Fransa 1798 yılında Osmanlı devletine niçin saldırdı? Sonuç ne oldu?

4.Osmanlı Fransa’yı 1804 yılında niçin destekledi?

5.Avrupa devletleri niçin Fransa’ya savaş açtı?

6.Tilsit antlaşması sonrası Fransa nasıl bir Osmanlı politikası izledi?

7.Çanakkale antlaşması niçin yapıldı? Maddeleri nelerdir?

8.Fransız İhtilali Osmanlı devletini nasıl etkiledi?

9.Sırp isyanının sebepleri nelerdir?

10.Sırplar nasıl bağımsızlığı elde ettiler?

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI                        :TARİH-2

SINIF                                     :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI   :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : Yunan İsyanı(Megali İdea) Yunan –Pontus İddiaları

ÖNERİLEN SÜRE                :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Küçük Kaynarca'dan Tanzimat'a kadar geçen sürede Osmanlı Devletinin belli başlı siyasi olaylarını kavrayabilme.

Davranışlar :l4. Mısır Meselesinin ne zaman ve kim tarafından çıkarıldığını belirtme. 5. Mısır Meselesinin sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 6.Boğazların neden devletlerarası bir mesele haline geldiğini açıklama. 7. Boğazlar Meselesi'nin bu dönemde nasıl çözümlendiğini açıklama.

Hedef: Yunanistan’ın Anadolu’ya yönelik yayılmacı emellerini ve Megali İdea politikasını kavrayabilme. ( 2538 Sayılı TD )

Davranışlar:1.Yunanistan’ın Megali İdea politikasının Anadolu’ya yönelik hedeflerini açıklama. 2.Yunanistan’ın Megali İdea politikasında Doğu Karadeniz Bölgesinin yerini açıklama. 3. Pontus Devletinin kuruluşuna kadar Karadeniz Bölgesindeki siyasî gelişmeleri açıklama.  4.Pontus Devletinin nerede, ne zaman, kimler tarafından kurulduğunu söyleme. 5. Pontus Devletinin Roma İmparatorluğu ile ilişkilerini açılama. 6. Pontus Devletinin yıkılış ile ilgili olay ve olguları açıklama.7. Trabzon İmparatorluğu ile Pontus Devletini tarihsel açıdan karşılaştırma  8. Milâttan Önceki yüzyıllarda Karadeniz Bölgesi.ne yapılan Türk göçlerinin bölgenin sosyal yapısına etkilerini açıklama.   9. 11-14. yüzyıllar arasında Karadeniz Bölgesi.ne yapılan Türk göçlerinin bölgenin sosyal, kültürel ve siyasal  yapısına etkilerini açıklama.   10. Osmanlı Devleti yönetiminde Karadeniz Bölgesinin sosyal yapısını açıklama.   11. 19. yüzyıl sonlarında bölgenin nüfus yapısını açıklama.

Hedef: Pontus iddialarının ortaya çıkışı ile ilgili gelişmeleri kavrayabilme. (2538 Sayılı TD)

Davranışlar: 1.Pontus iddialarının hedef ve hedeflerini açıklama. 2. Pontus iddialarının ortaya çıkartılmasında etkili olan uluslar arası faktörleri Yunanistan’ın rolünü, Fener Rum Patrikhanesi ve ona bağlı kiliselerin rollerini açıklama.  3. Pontus iddialarını yayma çalışmalarını açıklama.

Hedef: Pontus iddialarının siyasallaştırılması ile ilgili gelişmeleri kavrayabilme. (2538 Sayılı TD)

Davranışlar: 1. Pontus iddialarının ilk kez ne zaman eyleme dönüştüğünü söyleme. 2. Pontus iddialarını gerçekleştirmek için kurulan başlıca cemiyetleri, ortak hedeflerini, faaliyetlerini açıklama. 3. Pontus iddialarını gerçekleştirme faaliyetlerinde Fener Rum Patrikhanesi ve ona bağlı kiliselerin, Yunanistan’ın rollünü açıklama. 4. Pontus iddialarının Doğu Sorunundaki yerini açıklama. 5. Büyük devletlerin (İngiltere, Fransa, Amerika, Rusya) Pontus iddialarını siyasallaştırma faaliyetlerindeki rollerini,  siyasallaştırma faaliyetlerini desteklemekteki rollerini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: Megali-idea, Pontus, Satraplık

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

   Milliyetçilik, her devletin kendi devletini kurup kendi kendini yönetmesini yani bağımsız olmasını öngörüyordu.

   Osmanlı devleti içerisinde de birden fazla millet vardı. Sırplar, Yunanlılar, Bulgarlar, Araplar vb... Bu nedenle milliyetçilik akımı Osmanlı devletinde yayılma zemini bulacak ve bu milletlerin bazıları bağımsızlık savaşlarına yöneleceklerdir.  

   Sırplar gibi Yunanlılar da ayaklanmıştır. Bu isyanın başlıca sebepleri:

   1-Milliyetçilik akımının etkisi,Tarihi Bizans dev.Kurma isteği( Megali-idea)

   2-Rusya ve Fransa ile diğer Avrupalı devletlerin teşvik ve desteği ve Filiki Eteria nın çalışmaları

   1821yılındaki isyan II. Mahmut’un Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın sağladığı yardım sayesinde bastırıldı. Ancak İngiltere, Fransa ve Rusya, Mehmet Ali Paşa’nın güçlenmesini, Doğu Akdeniz’deki çıkarları açısından tehlikeli görmüştür. Bu nedenle aralarında anlaşarak, Yunanistan’a bağımsızlık verilmesini Osmanlılardan istediler. Osmanlılar doğal olarak bunu reddedince donanması Navarin’de yakıldı(1827).

   İngiltere ve Fransa Osmanlılarla ilişkilerini keserken, Rusya Osmanlılara savaş açtı. Osmanlılar bu savaşta yenilince Edirne Antlaşması’nı imzalayıp bu anlaşma ile Yunanistan’a bağımsızlık verilmiştir(1829).

  Yunan isyanını bastırmaya karşılık II. Mahmut, M. Ali Paşa’ya Girit ve Mora valiliklerini vaat etmişlerdi. Ancak daha sonra II. Mahmut, bunu kabul etmeyince M. Ali ayaklandı. Suriye’yi işgal etti. Konya’ya kadar ilerledi. Osmanlılar, gönderdikleri kuvvetlerle işi çözemeyince Fransa ve İngiltere’den yardım istedi. Fransa, M. Ali’yi desteklerken, İngiltere olaya karışmadı. Bunun Üzerine Osmanlılar, Rusya’dan yardım istedi. Rusya yardımı kabul etti ve İstanbul’a bir donanma gönderdi.

   Boğazların Rusya’nın eline geçmesin den çekinen İngiltere ve Fransa, araya girip M. Ali’ye Kütahya Anlaşmasını zorla imzalattılar(1833). Buna rağmen II. Mahmut Rusya ile Hünkar İskelesi Anlaşmasını yaptı. Buna göre Rusya Osmanlılara yardım edecek; buna karşılık Rusya savaşa girerse Osmanlılar düşmanının gemilerine Boğazları kapatacaktı.

   Kütahya Antlaşması uzun sürmeyecektir. M. Ali ve Osmanlılar arasında başlayan savaşta, Osmanlılar yine yenilgiye uğradı.(1839). İngiltere ve Fransa yine olaya karıştı. Zaten Rusya ile yapılan Hünkar İskelesi Anlaşması’nı kabul etmiyorlardı. 1840 yılında Londra’da bir konferans toplanarak barışla ilgili görüşme başladı. Alınan kararları kabul etmeyen M. Ali’ye zorla anlaşma yaptırıldı. Buna göre Mısır, Osmanlılara bağlı olmakla beraber, M. Ali’nin çocuklarının yönetimine sürekli olarak verilecekti.

   Boğazlar için de 1841 Boğazlar Sözleşmesi imzalandı. Buna göre, Boğazlar Osmanlı yönetiminde kalacak, barış döneminde hiçbir savaş gemisi geçemeyecekti. Ancak bu anlaşma ile boğazlar, uluslar arası statü kazandı. Osmanlıların kesin denetiminden çıktı.

 Doğu Karadeniz bölgesi tarihin ilk dönemlerinden itibaren birçok topluluğun gelip yerleştiği bir bölgedir.Sakalar,Hunlar,Bulgarlar ve Avarlar buraya yerleşen topluluklar arasındadır.Bir süre Asur, Med,  Pers ve Roma imp.egemenliğinde kalmıştır.Persler Anadoluyu SATRAPLIK lara ayırıp Doğu Karadeniz bölgesine Pont Satraplığı dediler.  Bu bölgede M.Ö.298-M.Ö63 yılları arasında Pont Krallığı kuruldu.Bu krallık Romalılar tarafından yıkıldı.  Roma imp döneminde buraya Pontus denildi.Romalılar Hıristiyanlığı kabul edince bölge kutsal yerler arasına girdi. 395yılında Romanın bölünmesi ile bu bölge Doğu Roma Dev.(Bizans) oldu.Zamanla bu bölgeye Bizans tarafından bir çok Hıristiyan Türk  boyu yerleştirildi.Anadolu Müslüman Türkler tarafından fetih edilince bu bölgeye yine bir çok Türk boyu yerleştirildi.IV Haçlı seferi sırasında 1204 yılında Trabzon Krallığı Bizanslılar tarafından kuruldu.Bu Krallık Fatih Sultan Mehmet Tarafından ortadan kaldırıldı.Bölge uzun bir süre içerisinde bir çok kez Türk topluluklarının göçüne uğradı.I. Dünya savaşı sırasında itilaf devletleri Osmanlı Devletini bölmek için bu bölge ile ilgilendi.Bunu fırsat bilen Yunanlılar tarihi gerçeklerle bağdaşmayan yalanlarla bu bölgedeki Hıristiyanlara sahiplenerek onların Rum olduğunu iddia etti amacı bu bölgeyi ele geçirmekti. 1904 te kurulan Pontus Cemiyeti Fener Rum Patrikhanesi ve Yunanlılardan aldığı yardımlarla bir çok isyan çıkardı .Bu isyanlar Diger devletler ve Azınlıklardan yardım la devam etti ancak 1923 yılında isyan bastırılabildi.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Yunan isyanının çıkış sebepleri nelerdir?

2.Yunanlılar Avrupalılar tarafından niçin desteklendi?

3.Megali-idea nedir?

4.Filiki Eteria niçin kuruldu?

5.Yunanlılar hangi anlaşma ile bağımsız oldular ? maddeleri nelerdir?

6.M. Ali Paşa neden ayaklandı?

7.M. Ali Paşa ile başa çıkamayan Osmanlı Devleti nasıl bir politika izledi?

8.Kütahya antlaşmasının maddeleri nelerdir?

9.Hünkar iskelesi antlaşmasının maddeleri nelerdir?

10.M. Ali Paşa ayaklanması ve Boğazların statüsü arasındaki ilişkiyi açıklayınız.  

11.Doğu Karadeniz bölgesi tarihte hangi devletlerin eline geçti?

12.satraplıklar ne zaman kimler tarafından oluşturuldu?

13.Bölgeye Pontus ismi ne zaman kimler tarafından verildi?

14.Bu bölgeye hangi dönemlerde Türk göçleri yapıldı?

15.Trabzon Krallığı kimler tarafından kuruldu ve nasıl yıkıldı?

16.Pontus cemiyeti ne zaman niçin kuruldu?

17.Bu cemiyet kimlerden yardım aldı?

18.Bu cemiyetin çıkardığı isyanlar ne zaman bastırıldı?

 

 

                                                                                                                                                  Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : Dış Baskılar Dönemi,Büyük devletlerin Osmanlı Politikaları, Osmanlı Devletinin Avr.Politikası  

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Tanzimat döneminde, Osmanlı Devleti ile Avrupa devletleri arasındaki siyasi münasebetleri kavrayabilme.

Davranışlar :1. Avrupa devletlerinin (İngiltere, Fransa, Rusya, Avusturya, Almanya) Şark Meselesi ile ilgili görüşlerini açıklama. 2. İngiltere'nin, Fransa’nın, Rusya’nın, Avusturya’nın, Almanya’nın Osmanlı Devleti'ne karşı izlediği siyaseti açıklama. 3. Tanzimat'tan itibaren Osmanlı Devleti'nin Avrupa devletlerine (İngiltere. Fransa, Rusya. Avusturya. Almanya) karşı uyguladığı siyaseti açıklama. 4. Tanzimat Fermanı'nın hazırlanmasında etkili olan iç ve dış siyasi gelişmeleri açıklama.  5. Kırım Savaşının sebepleri ve sonuçlarını açıklama.  6. Paris Antlaşmasının mahiyetini ve önemini açıklama.  7. Islahat Fermanının hazırlanmasında etkili olan iç ve dış siyasi gelişmeleri açıklama.

Hedef:  Büyük devletlerin Osmanlı politikalarını kavrayabilme. (2538 Sayılı TD)

Davranışlar: 1.Şark meselesinin ne olduğunu açıklama. 2. Büyük devletlerin Osmanlı Devleti.ne karşı izlediği politikayı ve amacı açıklama.   3. Büyük devletlerin Osmanlı Devleti’nde yaşayan azınlıklara (Ermenilere) karşı izlediği politikayı açıklama. 4.Büyük devletlerin Osmanlı Devleti.ne karşı izlediği politikada meydana gelen değişimlerin nedenlerini açıklama  5. İngiltere, Rusya ve Fransa’nın Osmanlı Devleti.ne karşı izledikleri ortak politikayı açıklama.

Hedef: 1839-1856 yılları arasında Osmanlı Devletindeki gayrimüslimlerin durumunu kavrayabilme. (2538 Sayılı TD)

Davranışlar: 1. 1839 yılından itibaren Osmanlı Devleti’nin gayrimüslimlerle ilgili ıslahat yapma nedenlerini açıklama. 2. 1839 Tanzimat Fermanının ilân edilme nedenlerini açıklama. 3. 1839 Tanzimat Fermanıyla gayrimüslimlere tanınan ve uygulama sonuçlarını hakları açıklama.   4. 1839 Tanzimat Fermanına karşı gayri Müslimlerin tepkisini açıklama. 5. 1856 Paris Antlaşması’na gayrimüslimlerle ilgili madde konulmasının nedenlerini ve tanınan hakları açıklama.  6. 1856 Islahat Fermanının ilân edilme nedenlerini ve gayrimüslimlere tanınan hakları açıklama.  7. 1856 Islahat Fermanının uygulama sonuçlarını ve gayrimüslimlerin tepkisini açıklama.  8. 1839-1856 yılları arasında gayrimüslimler lehine yapılan ıslahatın sonuçlarını açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: ŞARK MESELESİ  , Panslavizim, Tanzimat Fermanı, Islahat

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

   1815yılında Viyana Kongresinde Rus Çarının İlk defa söylediği ŞARK MESELESİ  zamanla politik bir içerek kazandı.Osmanlılarla ilgili her sorun bu terimle açıklamaya çalışıldı.

İNGİLTERE:Sömürgelere giden yollar ve Osmanlı devleti ile yaptığı ticaret antlaşması XIX son çeyreğine kadar Osmanlı toprak bütünlüğünün sağlanması politikasını savunmasına neden oldu.93. Harbinden sonra Kıbrıs ı ve Mısır ı işgal etti. Ermenileri savundu .XX.yy. Osmanlı Devletini parçalamak için uğraştı.

FRANSA:1535 yılından Fransız İhtilaline kadar kaypak bir politika izledi. Venedik topraklarını alınca Osmanlı ülkesinde Milliyetçilik fikirlerini yaymaya çalıştı.Mısır ı işgal etti.Tilsit ant. İle Osmanlıyı Ruslara sattı.1830 yılında Cezayir ve daha sonra Fas ve Tunus u işgal etti. Kurtuluş savaşında Anadolu’yu işgal ederek Ermenilerin Türkleri katletmesini sağladı.

RUSYA:Panslavizim ve sıcak denizlere inmek için Osmanlı devleti ile sürekli savaştı.Anlaşmalarla elde ettiği bazı hakları Osmanlı devletini parçalamak için azınlıkları kışkırtmak için kullandı.I. Dünya savaşı sırasında ülkesinde ihtilal çıktığı için Anadolu’yu işgal edenlerin arasına katılamadı.

AVUSTURYA:Macaristan toprakları için Osmanlı ile uzun yıllar savaştı.Rusya ile birlikte Osmanlıyı parçalamak istedi Milliyetçilik akımı ile kendisinin de parçalanabileceğini anlayınca Osmanlıyı destekledi.1908 de Bosna –Hersek i topraklarına kattı I.Dünya savaşında Osmanlı ile birlikte savaştı.

ALMANYA:İngiltere’nin Sömürge yollarını kesmek isteyen ve Osmanlı devletinden ekonomik çıkar temin etmek isteyen Almanya Osmanlı devletine yanaştı.Bağdat demir yolu yapımını gerçekleştirdi.Askeri alanında yardımlaşma gerçekleşti.I.dünya savaşına birlikte girdik ve yenildik.

  Osmanlı devleti denge politikası izledi zorunlu kalınca Rusya’dan bile yardım istedi.

   II.Mahmut’tan sonra yerine geçen Abdülmecit de ıslahatlara devam etmek için Mustafa Reşit Paşaya Tanzimat Fermanı’nı hazırlatmış ve ilan etmiştir(1839). Buna göre;

   1-Müslüman ve Hıristiyan, herkesin can ve mal güvenliği sağlanacaktı,

   2-Herkes kanun önünde eşit sayılacaktı,

   3-Vergiler kazanca göre alınacaktı,

   4-Askerlik işleri belli kurallara göre düzenlenecekti. Bu hükümleri uygulamak için yeni kanunlar çıkarılacak ve bu kanunlarla ilk defa hükümdar kendi isteğiyle kendi yetkilerini kısıtlamış olacaktı. Ancak genel olarak sonuç alınamadı.

   Rusya, Boğazlar üzerindeki amacını gerçekleştirmek için  İngiltere’ye, Osmanlı topraklarını paylaşma teklifi yaptı. Ancak İngiltere reddetti. Yine de Rusya, Osmanlı ülkesinde yaşayan Ortodoksların haklarının korunmasını Osmanlılardan isteyerek bahane aradı. Osmanlılar, Rusya’nın isteklerini reddedince Kırım Savaşı başladı(1853). Bir yıl sonra İngiltere ve Fransa, çıkarlarını korumak için Osmanlıların yanında yer aldı ve Rusya yenilgiye uğratıldı. Yapılan Paris Anlaşması’na göre;

   1-Osmanlılar bir Avrupa devleti sayılacaktı,

   2-Osmanlıların toprak bütünlüğü Avrupalılarca garanti edilecekti,

   3-Karadeniz’de hiçbir devletin donanması bulunmayacaktı,

   4-Savaşta alınan topraklar geri verilecekti.

   Kırım savaşında Osmanlılara yardım eden İngiltere ve Fransa buna karşılık olarak Osmanlıların Hıristiyan vatandaşlarına bazı haklar verilmesini istemişti. Osmanlılar Paris Anlaşmasına bu haklarla ilgili bir madde konulmasını önlemek için Tanzimat Fermanı doğrultusunda hazırlanan ve Hıristiyanlarla Müslümanları eşit gören Islahat Fermanı’nı ilan etti(1856). Ancak Avrupalıların içişlerine karışmalarını önleyemedi.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Şark meselesi nedir? Ne zaman nasıl ortaya çıktı?

2.İngiltere’nin Osmanlı politikası nedir?

3.Fransa’nın Osmanlı politikası nedir?

4.Avusturya’nın Osmanlı politikası nedir?

5.Rusya’nın Osmanlı politikası nedir?

6.Almayanın Osmanlı politikası nedir?

7.Osmanlı devleti dış devletlere karşı nasıl bir politika izlemiştir?

8.Tanzimat fermanının hazırlanmasını gerektiren iç ve dış sebepler nelerdir?

9.Kırım savaşının sebepleri nelerdir?

10.kırım savaşında İngiltere ve Fransa niçin Osmanlı devletine yardım etti?

11.Paris Antlaşmasının maddeleri nelerdir?

12.Osmanlı devleti ıslahat fermanını niçin ilan etti?

13.Islahat fermanı yabancıların iç işlerine karışmasını önleye bildi mi?

14.Osmanlı devleti ilk defa dış borcu ne zaman aldı?

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : Dağılma Başlıyor       

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR:Hedef: Osmanlı Devleti'nin dağılmasıyla ilgili, belli başlı siyasi olayları kavrayabilme.

Davranışlar :1. Rusya'nın Osmanlılara karşı izlediği panslavizm siyasetini açıklama. 2. Bosna-Hersek ayaklanmasının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 3. Sırp ayaklanmasının nasıl geliştiğini açıklama. 4. Bulgar ayaklanmasının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 5. İstanbul Konferansının amacını ve sonuçlarını açıklama. 6. I. Meşrutiyet'in ilanının sebeplerini açıklama. 7. I. Meşrutiyet'in sonuçlarını açıklama. 8. 1877-1878 Osmanlı-Rusya savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 9. Berlin Kongresi'nin mahiyetini ve önemini açıklama. 10. Kıbrıs'ın İngiltere'ye üs olarak verilişini açıklama.11. Tunus'un Fransa tarafından işgalini açıklama. 12. Mısır'ın İngiltere tarafından işgalini açıklama. 13. Doğu Rumeli'nin nasıl kaybedildiğini belirtme. 14. Osmanlı-Yunan savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

Hedef: 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı sonunda ortaya çıkarılan Ermeni meselesini kavrayabilme

Davranışlar:1. 19. yüzyıldan itibaren Rusların Osmanlı topraklarında yaşayan Ermenilerle ilgilenmesinin nedenlerini ve sonuçlarını açıklama 2. 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşında Ermenilerin tutumunu açıklama.

3. Ermeni meselesinde İngiliz-Rus çıkar çatışmasının neden ve sonuçlarını açıklama

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: Panislavizm, Kanun-u Esasi, Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

   Rusya Avrupalı devletlerin savaşla meşgul oldukları bir anda, Paris Anlaşmasının Karadeniz ile ilgili hükümlerini tanımadığını ilan etti. Çünkü Karadeniz’de donanma bulunduramıyordu.

   Rusya bu dönemde, Balkanlar üzerinde etki sahibi olmak için Panislavizm(Slavları Birleştirme) politikasını uyguluyordu.

   Bosna-Hersek’te çıkan ayaklanmaları görüşmek üzere İstanbul’da bir konferans toplandı(1876).

   Osmanlılar aynı yıl I. Meşrutiyeti ilan ederek hak ve özgürlükler konusunda adım atmış ve bununla Avrupalıların, azınlıkların haklarını bahane ederek iç işlerine karışmasını önlemek istemiştir. Ancak buna rağmen bunda başarılı olamayacaktır.(Dünyanın en güçlü devleti kim ve Fuat Paşanın cevabı)

   Konferanstan, Bosna-Hersek ve Bulgaristan’a özerklik verilmesi kararı çıktı. Ancak Osmanlılar bu kararları kabul etmedi. Bunun üzerine Rusya harekete geçerek, alınan kararları uygulatmak için Londra’da bir konferans toplanmasını sağladı.

   Londra konferansından Osmanlıların Hıristiyan vatandaşlarına söz verdiği ıslahatları yapması kararı çıktı. Ancak Osmanlı Devleti, bu kararı egemenliğine aykırı bularak reddetti. Bunu üzerine Rusya, Osmanlılara savaş açtı(1877).

   Osmanlılar, hem balkanlar hem de Kafkasya’da savaşmak zorunda kaldı. Erzurum ve Plevne’de başarılı savunmalar yaptıysa da daha fazla etkili olamadı ve önce çok ağır şartlar taşıyan Ayastefanos anlaşmasını imzaladı(1878).(İngiltere Osmanlıya yapacağı yardım için Kıbrıs ı istedi ve aldı.) Ancak daha sonra Avrupalı devletlerin araya girmesi ile Berlin’de bir konferans toplanmış ve Ayastefanos’un yerine Berlin Anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşmaya göre;

   1-Sırbistan, Karadağ ve Romanya bağımsız oldu,

   2-Bulgaristan, Osmanlılara bağlı bir prenslik haline getirildi,

   3-Kars, Ardahan ve Batum Ruslara bırakıldı.

   4-Girit adasında ve Ermenilerin oturduğu yerlerde ıslahat yapılması kabul edildi.

  Osmanlı devleti bu anlaşma ile birçok toprak kaybetti. Ruslar bu anlaşmaya dayanarak Ermenileri kışkırttı. Osmanlı Devleti Almanya ile yakın ilişkiler kurmaya başladı.

       Meşrutiyet, hükümdarın yanı sıra bir meclisin varlığına dayanan yönetim şeklidir. Osmanlılarda yapılan ıslahatlar sonuç vermiyordu. Örneğin alınan borç para, yatırım yerine köşk ve saray yapımında kullanılıyordu.

    O dönemde Avrupa’yı yakından gören Mithat Paşa, Ziya Paşa ve Namık Kemal gibi aydınlar, ülkenin kurtuluşunu meşrutiyet yönetiminde görüyorlardı. Onlara göre meşrutiyet ile oluşacak mecliste, azınlıklar da temsil edilecek ve Osmanlılarla sorunu kalmayınca Osmanlı Devleti’nden kopma yoluna gitmeyecekti.

   Meşrutiyetçiler, çalışmaları sonucu taraftar kazanmış ve Abdülaziz tahttan indirilip yerine V. Murat  ve ardından II. Abdülhamit’i tahta çıkardılar.

   II.Abdülhamit, istemeden de olsa Meşrutiyeti ilan etti(1876). Bu yönetim için Türk tarihinin ilk anayasası olan Kanun-u Esasi hazırlandı. Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan kuruldu. Meclis-i Ayanın üyeleri hükümdarca seçilecekti.Meclis-i Mebus an üyeleri Osmanlı vatandaşı erkekler tarafından seçilecekti.

   1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda meclis çalışamayınca, bahane arayan II. Abdülhamit tarafından kapatıldı ve meşrutiyete son verildi.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                                    1.Panslavizm hareketinin amacı nedir?

                                   2.Bu dönemde balkanlarda çıkan ayaklanmaların sebepleri nelerdir?

                                   3.İstanbul ve Londra konferansları neden toplandı hangi kararlar alındı?

                                   4.1877-78 Osmanlı Rus savaşının sebepleri nelerdir?

                                   5.Berlin antlaşmasının maddeleri ve sonuçları nelerdir?

                                   6.I. Meşrutiyetin ilan edilmesini kimler niçin istedi?

                                   7.I. Meşrutiyeti hangi Osmanlı padişahı niçin ilan etti?

                                   8.Meşrutiyet nasıl bir yönetim biçimidir?II.Abdülhamit meclisi niçin süresiz tatil etti?

                                   9.Ruslar Ermenileri niçin ayaklandırmak istiyordu?

                                   10Ermeniler ile ilğili nasıl bir İngiliz politikası yürütüldü?

                                   11.Berlin Kongresi sonrasında Ermeniler neler elde etti?

 

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : Ermeni Meselesi, Osmanlı –Yunan Savaşı     

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Ermeni komitalarının ortaya çıkışı ve Ermeni eylemlerini kavrayabilme

Davranışlar : 1. 19. yüzyılda kurulan Ermeni komitalarını, kurulma amacını, kullandıkları yöntemleri, faaliyetlerini açıklama2. Büyük devletlerin Ermeni isyanlarındaki rollerini, desteklerini, Osmanlıya baskılarını açıklama.

Hedef: Osmanlı Devleti’nin isyanlar ve bu isyanların bastırılması karşısında uyguladığı siyaseti kavrayabilme

Davranışları: 1. Osmanlı Devleti’nin Ermeni isyanları karşısında uyguladığı siyaseti açıklama. 2. İsyanların bastırılması ile ilgili gelişmeleri açıklama

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: Hınçak ve Taşnak, MEGALİ İDEA

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

       Ermeni Meselesi:Osmanlı Devleti yıllarca hakimiyeti altında yaşayan milletlere çok iyi davranmış onlara çok geniş din vicdan ve düşünce hürriyeti tanımış askere almamış onların huzurlu ve mutlu bir şekilde yaşamasını sağlamaya çalışmıştır.XIX. yüzyılda yayılan milliyetçilik akımı ve özellikle dış devletlerin kendi menfaatleri doğrultusunda kışkırtmaları bir çok topluluğun Osmanlı Devletine karşı ayaklanmasını sağlamıştır

      Ermeniler Osmanlının doğu topraklarında yaşar iken Rus ve İngilizlerin kışkırtmaları sonucu ayaklanacak ve pek çok isyan çıkaracaktır. Kışkırtmalardan önce Millet-i sadık unvanı taşıyan Ermeniler Bir çok Müslüman kanı dökecektir.Yıllarca Osmanlı Devletinde yaşayan Ermeniler Her türlü serbestliği yaşadığı halde isyan edecektir.

      Ruslar İskenderun körfezine inmek İçin Berlin Antlaşmasının ıslahat maddesine dayanarak Ermenileri kışkırtmış silahlandırmış ve siyasi eğitim vermiştir.İngilizler Irak ı ele geçirmeyi hayal ettiklerinden kuzeyde Ruslarla aralarında bir tampon kukla  Ermeni devletini oluşturmak için kışkırtmış maddi ve manevi destek vermiştir. Kışkırtmalar sonucu Hınçak ve Taşnak isimli gizli Ermeni terör örgütleri başta olmak üzere kurulmuş ve Van Bitlis başta olmak üzere bir çok yerde isyanlar çıkarmıştır.

      Ermenilerin amaçlarına ulaşmaları mümkün değildi çünkü Yaşadıkları hiçbir yerde çoğunluk da değillerdi. Osmanlı devleti bu isyanları bastırmakla uğraşacak ve sürekli dış devletlerin müdahaleleri ile karşılaşacaktır.

Tunus ve Mısır’ın Kaybedilmesi:Almanların Alsas –Loren topraklarını acısını Fransızlara unutturmak için teklif ettiği Tunus u İngilizlerin de desteğini almasıyla sınır olaylarını bahane edip alması Berlin antlaşmasına aykırı olmasına rağmen gerçekleşti.

  Süveyş kanalının açılması ile İngilizler için önemi daha da artan Mısır ayaklanma ve İstanbul konferansı bahane edilerek işgal edilecek ve Osmanlı Trablusgarb hariç bütün Afrika topraklarını kaybetmiş olacaktır.

    Berlin Antlaşması gereğince Osmanlı devletine verilmesi gereken Doğu Rumeli toprakları isyan eden Doğu Rumelilerin Bulgaristan Prensliğine katılmak istemesi ve dış devletlerin desteğiyle Osmanlı devletinden ayrılacak. Yunanlıların  MEGALİ İDEA yı gerçekleştirmek için Girit te çıkardıkları savaş dış devletlerin araya girmesiyle kapanacak ve Girit özerk bir yapıya kavuşacaktır Balkan savaşları sonunda da tamamen Yunanistan a katılacaktır.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Osmanlı Devletinde azınlıklar nasıl yaşıyordu?

2.Osmanlı Devletinde yaşayan azınlıklar niçin isyan etti?

3.Berlin antlaşmasında Ermenilerle ilgili hangi karar alındı?

4.Ruslar ve İngilizler Ermenileri niçin kışkırttı?

5.1877-78 Osmanlı Rus savaşında Ruslar Ermenilere nasıl yardım etti?

6.Kışkırtmalar sonucu hangi terör örgütleri kuruldu?

7.Ermeni İsyanları nasıl bastırıldı?Dış güçler neler yaptı?

8.Tunus ve Mısır Osmanlı devletinin elinden nasıl çıktı?

9.Mısır İngilizler için neden değerli idi?

10.Yunan savaşının sebep ve sonuçları nelerdir?

 

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : II Meşrutiyet ve Siyasi Gelişmeler      

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Osmanlı Devleti'nin dağılmasıyla ilgili, belli başlı siyasi olayları kavrayabilme.

Davranışlar :1. II. Meşrutiyetin ilanının sebeplerini açıklama. 2. II. Meşrutiyetin ilanının sonuçlarını açıklama  3. II. Meşrutiyetin ilanından sonra cereyan eden iç siyasetin gelişmeleri açıklama. 4. II. Meşrutiyetin ilanından sonra cereyan eden dış siyasi olayları açıklama. 5. Trablusgarp Savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 6. Birinci Balkan Savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama. 7. ikinci Balkan Savaşının sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Terhis

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

   II. Abdülhamit’in baskıcı yönetimine karşı gün geç tikçe tepkiler arttı. Meşrutiyet taraftarları yine güç kazanmaya başladı. İttihat ve Terakki Partisi’ni kuran meşrutiyetçiler, subaylar aracılığı ile bir ayaklanma başlattı. Bu ayaklanmanın yayılmasından korkan padişah, II. Meşrutiyeti ilan etmek zorunda kaldı(1908). Anayasa yeniden yürürlüğe konuldu ve meclis toplandı.

   Bir yıl sonra özellikle dini duyguları istismar eden gericiler, meşrutiyete karşı bir ayaklanma başlattı. 31 Mart vakası denilen bu ayaklanma, Kurmay Başkanı Mustafa Kemal olan Hareket Ordusu tarafından bastırılıp sorumlular cezalandırıldı. II. Abdülhamit tahttan indirilip yerine V. Mehmet getirildi. Ancak ülkeyi asıl yöneten İttihat ve Terakki partisi olmuştur.

Berlin Anlaşmasından sonra Osmanlılar, İngiltere’ye Kıbrıs ve Mısır’ı; Fransa’ya Tunus’u; Avusturya’ya Bosna-Hersek’i ve Yunanistan’a Girit’i kaptırdı. Ayrıca Bulgaristan da Osmanlılardan ayrılıp tam bağımsız oldu.

   1911 yılında İtalya, gelişen sanayisi için gerekli hammadde arayışına girmiş ve hedef olarak Trablusgarp’ı seçmişti. Osmanlılardan Trablus ve Bingazi’yi istedi. Osmanlılar doğal olarak bunu reddetti.

   İtalya, Osmanlılara savaş açtı ve Trablusgarp’a saldırdı(1911). Osmanlılar, ne karadan ne de denizden yardım gönderebildi. Çünkü hem donanması yoktu hem de Mısır İngiltere’nin elinde olduğu için kara yolu kesilmişti. Mustafa Kemal’in Trablus garba giderken falına bakılması ve Buradaki başarıları

 Sonuçta Osmanlılar, yapılan Uşi Anlaşması ile Trablusgarp’ı İtalya’ya bıraktı. Ayrıca Ege’de On İki ada da geçici olarak İtalya’ya bırakıldı. Ancak Osmanlılar bu adaları bir daha geri alamayacaktır.

   Osmanlıların bu zayıf durumunu gören Balkan devletleri(Bulgaristan, Yunanistan, Sırbistan ve Karadağ), aralarında ittifak kurarak Osmanlıların Balkan topraklarını almak istediler.

   1912’de başlayan savaşta Osmanlılar yenilgiye uğradı. Yapılan Londra anlaşması ile Arnavutluk bağımsız olurken Edirne dahil tüm Balkan toprakları elden çıktı(1913).

   Balkan devletleri Osmanlılardan aldıkları toprakları kendi aralarında paylaşamamış ve aralarında savaşa girişince Osmanlılar da fırsatı kaçırmayıp saldırıya geçti. İkinci Balkan savaşı olarak bilinen bu savaşta Osmanlılar Edirne ve bir kısım Balkan toprağını geri aldı. Bulgaristan ile İstanbul; Yunanistan ile de Atina Analaşmaları imzalandı(1913).

   Balkan savaşları sonucunda Makedonya ile Batı Trakya hariç tüm Balkan toprakları ile Bozcaada ile İmroz hariç tüm Ege adaları Osmanlıların elinden çıktı.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1-Meşrutiyet yönetimi neye dayanır?

 2-Cumhuriyetten farkı nedir?

 3-II. Meşrutiyetin ilanından sonra hangi toprakları kaybettik?

 4-Meşrutiyetçiler, ülke bütünlüğünü nasıl korumayı düşünüyorlardı?

 5-31 Mart Vakası’nın sebepleri nelerdir? İsyan nasıl bastırıldı?

 6-İtalya neden Trablusgarp’ı almak istedi?

 7-Osmanlıların Trablusgarp’ı koruyamamasının nedeni nedir?

 8-Balkan savaşlarının sebepleri nelerdir?

 9-Balkan savaşlarının sonuçları nelerdir?

10-II. Meşrutiyeti ilan eden sonra bütün ülke yönetimini ele geçiren cemiyetin adı nedir?

11-Mehmet Reşat’ın yetkileri hangi alanlarda sınırlandı?

 

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : Dağılmayı Önleme Çabaları   

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Osmanlı Devleti'nin dağılma döneminde ortaya çıkan siyasi akımları kavrayabilme.

Davranışlar :1. Osmanlıcılık düşüncesinin ortaya çıkış sebeplerini ve mahiyetini açıklama. 2. İslamcılık cereyanının ortaya çıkış sebeplerini ve mahiyetini açıklama. 3. Türklerin birliği düşüncesinin (Turancılık) ortaya çıkış sebeplerini ve mahiyetini açıklama.

4. Türkçülük düşüncesinin ortaya çıkış sebeplerini ve mahiyetini açıklama. 5. Batıcılık düşüncesinin ortaya çıkış sebeplerini ve mahiyetini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

a)      Osmanlıcılık:Tanzimat sonrası ortaya çıkan bir düşünce akımıdır. Kendilerini Genç Osmanlılar denen bu kişiler  aynı adla bir cemiyet kurdular.Bu düşünceye göre Osmanlı Devletini Milliyetçilik düşüncesinden korumanın yolu herkese verilecek eşitlik ve meşrutiyetin ilan edilmesi idi. Kanun-u Esasi ilan edildi, ama beklenen olmadı milliyetçiliğe zıt bir görüş olarak ortaya çıktığı için beklenen etkiyi sağlayamadı.

b)      İslam Birliği:Bu görüş Tazimatla birlikte ortaya çıkmış I. Meşrutiyet sonrası siyası olarak uygulanmıştır. Teokratik bir devlet yapısını benimsemekte ,din ve devlet işlerinin tam anlamıyla birlikte yürütülmesini öngörmektedir.Ayrıca dünyadaki diğer Müslümanlarla birlik ve beraberlik oluşturma görüşü vardı .Özellikle bu görüşü İngiltere ve Rusya’nın hakimiyeti  altında bulunan bölgelerde gerçekleştirme düşüncesi ön planda idi. Amaç bu devletlere karşı İslam birliğini kullanarak bu devletleri zayıflatmak idi .Ama başarılı olamadı.I.Dünya savaşında Araplar İngilizlerle birlik oldu.

c)      Türk Birliği(Turancılık): Pantürkizm denilen bu düşünce Türkleri bir ülkede ,bir bayrak ve bir yönetim altında toplamayı  amaç edinmişti. Ancak Osmanlı Devletinin niteliğinde ,Osmanlı hanedanının haklarında ,devletin yönetim sisteminde bir değişiklik olmayacaktı.İttihat ve Terakki Partisi tarafından desteklenen bu düşünce Osmanlı Devletinin I. Dünya savaşı sonrası yenilince Misak-ı Milli düşüncesi ile sadece Türkiye Türklüğü düşüncesi şekline dönüştü .

d)      Türkçülük:II.Mahmut döneminde başlayan Dil,tarih ve edebiyat alanlarında yapılan araştırmalar Türkçülük görüşünün duygu öğelerini oluşturdu.Bu görüşe göre Osmanlı Devletinin çöküşünü önleyecek görüş bu görüş idi.Balkan savaşları sonrasında güçlenen bu görüş Ziya Gökalp  tarafından toplumsal bir içerik kazandı.Ziya Gökalp’e göre Türk ulusundan olmak ,İslam olmak ve batı uygarlığını benimsemek olarak açıklandı.

e)      Batıcılık:Batıcılar Meşrutiyetle yapılan yeniliklerin yetersiz olduğunu ,bu yönetimin devleti çökme tehlikesinden kurtaramayacağını siyasi yapıya paralel olarak sosyal ,hukuksal,ekonomik, ve kültürel alanda da yapılacak  değişiklik Osmanlı toplum yapısına uygun olmalı ve ülkenin ihtiyaçlarını karşılamalı idi.Batıcılar ikiye ayrıldı.Bir grup ‘’Tek bir uygarlık vardır. O da batı uygarlığıdır.Her şeyi alınmalıdır’’ diyordu.B görüşten Türk inkılâbının hazırlık çalışmalarında yararlanıldı.

 

 

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.Osmanlıcılık düşüncesi Osmanlı devletini dağılmaktan nasıl kurtulabileceğini söylüyordu?

2.İslamcılık görüşü hangi fikri savunuyordu?

3.İslamcılık görüşü Osmanlı devleti dışındaki Müslümanları hangi ülkelere karşı kullanmayı düşünüyordu?

4.Bu düşünce başarılı oldu mu?

5.Turancılık nedir?

6.Turancılık görüşü hangi olay sonrası nasıl değişti?

7.Türkçülük görüşü nasıl ortaya çıktı?

8.Türkçülük görüşü Ziya Gökalp tarafından nasıl açıklandı?

9.Batıcılık düşüncesini açıklayınız.

10Batıcılık görüşü Osmanlıcılık görüşünü hangi alanlarda eleştiriyordu?

11.Batıcılık görüşü uygulama alanı buldu mu?

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :III.ÜNİTE OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II

KONU                                   : I.Dünya Harbi ve Osmanlı Devletinin Sonu    

ÖNERİLEN SÜRE     :45

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Birinci Dünya Harbi ile ilgili belli başlı tarihi olayları kavrayabilme.

Davranışlar :1. Birinci Dünya Harbi öncesinde Avrupa'nın genel durumunu harita üzerinde belirtme. 2. Birinci Dünya Harbinin sebeplerini açıklama. 3. Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Harbine girme sebeplerini açıklama.4. Birinci Dünya Harbinde Osmanlı Devleti'nin katıldığı cepheleri haritalar üzerinde gösterip açıklama. 5. Çanakkale Savaşlarının sonuçlarını ve önemini açıklama. 6. Mondros Mütarekesinin mahiyetini ve önemini açıklama

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:İtilaf-İttifak

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

I.Dünya Savaşı’nın altında yatan nedenler(esas sebepleri):

   a)sanayileşmenin gerektirdiği hammadde ve pazar arayışında devletlerin çıkarlarının çatışması,

   b)Sömürge arayışında çıkar çatışmasının devletleri hızlı bir silahlanma yarışına götürmesi,

   c)Çıkar çatışması yaşayan devletlerin “Üçlü İttifak” ve “Üçlü İtilaf” olarak iki blok oluşturmaları ve gerginliği arttırmaları,

   Üçlü İttifak Devletleri: Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya.

   Üçlü İtilaf Devletleri: İngiltere, Fransa, Rusya.

   I.Dünya Savaşı’nı başlatan gelişme: 1914 yılında Saraybosna’yı ziyaret eden Avusturya-Macaristan veliahdının Sırbistan tarafından öldürülmesi ile savaş Avusturya-Macaristan ile Sırbistan arasında başladı. Sırbistan’ı Rusya destekleyince Almanya Avusturya’yı destekledi. Ardından Üçlü İtilaf ve Üçlü İttifak devletleri önceki anlaşmaları gereği karşı karşıya geldiler. Ancak İtalya ilk başta tarafsız kalmış daha sonra taraf değiştirip İtilafçıların yanında yer almıştır.

   Daha sonra çeşitli sebeplerle Japonya, Romanya, Yunanistan, Bulgaristan, Osmanlı Devleti ve ABD de savaşa katılacak ve I. Dünya Savaşı ortaya çıkmış olacaktır.

   Osmanlı Devleti, ilk başta durumunun zayıflığı nedeni ile tarafsız kalmıştı. Ancak Almanya’nın teşviki ve Osmanlıların kaybettiği toprakları geri alma düşüncesi, Osmanlıların da İttifak grubunun yanında savaşa katılmasına neden olacaktır(1914).

   Almanya’nın Osmanlıların, kendi yanında savaşa katılmasını istemesinin nedenleri:

   1-Yeni cepheler açılacak ve böylece Almanya’nın yükü hafifleyecekti,

   2-Boğazlar kapatılmış olacağından, İngiltere ve Fransa, Rusya’ya Karadeniz’den yardım edemeyecek, bu durum Rusya’yı zor durumda bırakacaktı,

   3-Osmanlı Padişahı’nın halifelik nüfuzundan yararlanarak İngiltere’nin Müslüman halklı sömürgelerinde ayaklanma çıkarılabilir ve İngiltere zor duruma sokulabilirdi.

   Bu amaçlardan sonuncusu hariç diğerleri gerçekten de gerçekleşmiştir.

   Osmanlıların I.Dünya Savaşı’nda savaştığı başlıca cepheler:

   1-Kafkasya:Rusya ile savaşıldı. Erzincan’a kadar ilerleyen Rusya’ya karşı M. Kemal, mücadele ederek Muş ve Bitlis’i geri aldı(1916). Cephe, Rusya’nın 1917 yılında geçirdiği Bolşevik İhtilali ile yönetim ve rejim değiştirmesi sonucu savaştan çekilmesi ile kapandı.

   2-Çanakkale:İtilaf devletlerinin, Boğazlar ve İstanbul’u alarak Osmanlıları savaş dışı bırakmak ve Rusya’ya yardım ulaştırmak amacıyla bu cephe ortaya çıktı. M. Kemal’in en büyük askeri başarısından biri olarak bu cephede müttefik İtilaf donanma ve kuvvetlerine karşı zafere ulaşıldı. “Çanakkale geçilmez” sözü bu başarının işaretidir. (18 Mart 1915’te İtilaf kuvvetlerinin yenilgisiyle sona erdi.Mustafa Kemal’in Kişiliği ve Özellikleri: (Vatan ve Millet Sevgisi, Mantıklılığı, İleri Görüşlülüğü  ve Önder Oluşu)

   3-Diğer Cepheler: Osmanlılar, ayrıca Irak, Filistin, Suriye, Süveyş Kanalı Harekatı, Galiçya, Makedonya ve Romanya gibi yerlerde de savaşmıştır. Bu cephelerden Süveyş Kanalı Harekatı ile İngilizlerin sömürgeleri ile olan bağlantısını kesmek amacını taşıyordu. Ancak başarı sağlanamadı. Irak ve Suriye cephelerinde de M. Kemal’in idaresinde İngilizlere karşı savunma yapılarak bugünkü Suriye ve Irak sınırlarında durdurulmuştur.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                         1-I. Dünya Savaşı’nın altında yatan asıl nedenler nelerdir?

                         2-Üçlü İtilaf ve Üçlü İttifak devletleri hangileridir?

                         3-Osmanlıların savaşa girmelerinin nedeni nedir?

                          4-Almanya, Osmanlı Devleti’nin I.Dünya Savaşı’na girmesini neden istiyordu?

                          5-Osmanlıların savaştığı başlıca cepheleri haritada gösteriniz.

                          6-Çanakkale cephesinin açılmasının sebepleri nelerdir?

                          7-Kanal harekatının düzenlenmesinin sebepleri nelerdir?

                           8-Çanakkale cephesinin sonuçları nelerdir?

 

 

                                                                                                                                               Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

                                              

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :IV.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ

KONU                                   :Mutlakıyetten Parlamentarizme           

ÖNERİLEN SÜRE     :40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Avrupa'da mutlakıyetten parlamenter düzene geçişle ilgili gelişmeleri kavrayabilirle.

Davranışlar :

1. 17, ve 19. yüzyıllar arasında Avrupa'daki siyasi gelişmeleri haritalar üzerinde gösterme.

2. Mutlakıyetin özelliklerini açıklama.

3. Mutlakıyet yönetimindeki değişmeleri açıklama.

4. İngiltere'de demokrasi hareketlerini açıklama.

5. A.B.D.'nin kurulması ile ilgili olayları açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Absolitizma

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

            XV yy da kurulan milli devletler Avrupa da hızlı bir ekonomik gelişmeyi başlatmışlardı. Bu milli devletlerin ticareti birinci plana çıkarmaları devletin gücünün artmasını gerekli kıldı. Bunun sonucu krallar merkeziyetçiliği kuvvetlendirmeye başladı bu döneme absolitizma dönemi denir.İngiltere de tudor hanedanı İspanya dan bir kısım topraklar alarak mutlakıyeti güçlendirdi.Fransa da XIV Louis absolitizmayı doruğa çıkardı.’Devlet demek ben demektir’ sözü onundur.

            Orta çağ sonunda Rönesans ve reform un etkisi ile düşünceler değişti.Pozitif bilimler ilerledi.Akıl önem kazandı.İnsan aklına önemli görevler yüklenerek onun iyi bir yönetim ve iyi bir toplum yaratma konusunda öncülük edebileceği ileri sürülmüştür.Aydınlanma çağının önde gelen krallarından bazıları halka birtakım haklar verse de halk önemli sosyal gelişmeleri halk hareketleri sonucunda almıştır.

Amerikan Devrimi

1774'te başlayan Amerika'daki İngiliz kolonilerinin İngiltere'ye karşı yürüttükleri bağımsızlık hareketi. Kuzey Amerika'ya XVII. yüzyıldan itibaren Britanya Adaları'ndan göçler başlamıştı. İlk göç edenler üzerindeki dini baskıdan kaçan Prütenlerdi. Onları daha sonra pek çok sebepten birçok grup izledi. Burada yeteri kadar nüfus birikince, bazı birimler özerk devletler haline gelmeyi, bir anayasa hazırlamayı ve eşit haklara dayalı bir birlik kurmayı kararlaştırdılar. Kolonilerde bu yönde bir gelişme olurken Fransa ile yaptığı Yedi Yıl Savaşları'ndan dünyanın en büyük sömürge imparatorluğu ve denizlere hakim devleti olarak çıkan İngiltere, artık çok genişlemiş olan bu imparatorluğa bir çekidüzen vermek ve sömürgeler ile bağlarını güçlendirmeyi istiyordu. Ayrıca Yedi Yıl Savaşları'nın masraflarını da bu sömürgelerden çıkartmak niyetindeydi. İngiltere'nin yeni vergiler koyması Kuzey Amerika'daki kolonilerde tepkiye yol açtı. Özellikle çay vergisi bardağı taşıran son damla oldu ve Boston limanında İngiltere'ye ait çayların denize dökülmesiyle bağımsızlık hareketi başladı. İngiltere'nin rakibi Fransa'nın desteği ile 4 Temmuz 1776'da Amerikan bağımsızlık mücadelesi resmen ilan edildi. İngiltere ile başlayan askeri çatışma sonucu 1782'de İngiltere Amerika Birleşik Devletleri'ni tanımak zorunda kaldı.

      Amerika Avrupa’ya karşı bir denge unsuru oldu.Avrupa kültürü yeni bir yayılma alanı buldu. Göçler sonucunda Avrupa da işsizlik azaldı siyasi ve dini kavgalar şiddetini kaybetti.

Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi 4 Temmuz 1776

Kuzey Amerika'daki 13 İngiliz sömürgesinin bağımsızlıklarını ilan edip Amerika Birleşik Devletleri'ni kurduklarını bütün dünyaya duyuran belge. Bildirinin hazırlanması görevi Philadelphia'da toplanan Kongre tarafından 7 Haziran 1776'da John Ademo, Benjamin Franklin ve Thomas Jefferson'un denetimindeki bir kurula verilmişti. Kurulun hazırlayıp Jefferson'un kaleme aldığı belge 4 Temmuz 1776'da Kongre'de kabul edildi. Bildirgenin özü işi idi: Bütün insanlar özgür doğarlar ve özgür yaşarlar; devlet ancak bu özgürlükleri korumak ve bunlardan herkesi eşit derecede yararlanmasını sağlamak için vardır; bu özgürlüklere dokunan devlet, kendi varlık nedenini yitirir; böyle bir devlete karşı ayaklanmak hem hak hem de ödevdir; İngiltere Hükümeti, Amerikalıların özgürlüklerini çiğneyerek onları kendisine bağlayan temel sözleşmeyi bozmuştur; bu suretle serbest kalan Amerikan halkı, yeni bir hükümet kurmaya karar vermiştir.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1. Absolitizma ne demektir?
2. Mutlakıyet yönetimi Avrupa da nasıl ortaya çıktı?
3. Mutlakıyet İngiltere de ve Fransa da kimler tarafından geliştirildi?
4. Aydınlanma çağı mutlakıyeti nasıl etkiledi?
5. Aydınlanma çağında yönetimle ilgili hangi görüş öne sürüldü?
6. Halk sosyal gelişmeleri nasıl elde etti?
7. Aydınlanma çağı kralları nasıl etkiledi
8. İngiltere de demokrasi hareketleri nasıldır?
9. Amerika nasıl kuruldu?
10. Amerikan kongresinin kabul ettiği insan hakları bildirisi neler getirdi?
11. Amerikan devletinin kurulmasının sonuçları nelerdir?

 

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :IV.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ

KONU                                   : Fransız İhtilali

ÖNERİLEN SÜRE     :40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Avrupa'da mutlakıyetten parlamenter düzene geçişle ilgili gelişmeleri kavrayabilirle.

1. 1789 Fransız İhtilalinin sonuçlarını ve önemini açıklama.

2. Fransız ihtilalinin, Osmanlı Devleti'ne etkilerini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:İhtilal,Milliyetçilik,Hürriyet,Eşitlik ,Demokrasi,Cumhuriyet

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

Fransız ihtilalinin sebepleri  dış ve iç  nedenler olmak üzere ikiye ayrılır.

Dış Nedenler: İngiltere ve Amerika da ki insan haklarındaki gelişmeler

İç Nedenler:A- Fransa daki sınıfsal ayrım ve insan haklarındaki kısıtlamalar

B-Ekonominin bozuk ve vergilerin çok yüksek olması

C-Fransız düşünürlerinin yaydığı insan hakları düşünceleri

Fransız İhtilali, Fransa’da 1789’da meydana gelmiştir. Ortaya çıkardığı başlıca ilkeler:

   1-Hürriyet,   2-Eşitlik,   3-Adalet,   4-Milliyetçilik.

   Milliyetçilik:Her milletin kendi devletini kurup, kendi kendini yönetmesini öngörüyordu.

   Fransa’da başlayan ihtilal, zamanla diğer devletleri de etkisi altına almıştır. Avrupa’nın diğer devletlerine yayılmasının başlıca sebepleri:

   1-Eşitlik ve özgürlüğün olmaması,

   2-Devletin zorla vergi toplaması,

   3-Halkın soylu, rahip, burjuva ve köylü gibi sınıflara bölünmüş olması ve bu sınıfların arasında hak ve özgürlükler açısından eşitliğin olmaması. Fransız İhtilali’nin sonuçları:

   1-Hürriyet, eşitlik, adalet ve milliyetçilik akımları yayıldı,

   2-Yeni yönetim anlayışları(demokrasi) ortaya çıktı,

   3-Krallıklar parçalanmaya, yerine milli devletler kurulmaya başladı,

   4-İnsan hakları, anayasa ile güvence altına alınmaya başlandı.

   Fransız İhtilali, Osmanlı Devleti’ni de etkiledi. Özellikle milliyetçilik akımı, çeşitli milletleri içinde barındıran Osmanlı Devleti’nde bağımsızlık savaşlarının (Sırp ve Yunan isyanları gibi.) başlamasına ve dağılışının hızlanmasına neden olmuştur.Ayrıca Osmanlı aydınları arasında Osmanlıcılık görüşünün oluşmasına etki etmiştir

       Milliyetçilik, her devletin kendi devletini kurup kendi kendini yönetmesini yani bağımsız olmasını öngörüyordu.

       1804 yılında Napolyon’un imparator olması ile Napolyon savaşları başlamış ve Fransa’nın yenilgisi ile sonuçlanmıştır.1815 yılında yapılan Viyana Kongresi adalet ve eşitlik ilkesine göre yapılmayınca 1830 ve 1848 ihtilallerinin çıkmasına neden olmuştur.Bu ihtilallerin çıkmasında liberalizm ve sosyalizm önemli rol oynamıştır.Almanya ve İtalya nın milli birliklerini kurması ile Avrupa da bloklaşma başlamıştır            

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                         1-Fransız İhtilali nerede ve ne zaman ortaya çıkmıştır?

                         2-Fransız İhtilali hangi ilkeleri ortaya çıkarmıştır?

                         3-Milliyetçilik neyi ön görüyordu?

                         4-Milliyetçilik akımı Osmanlı Devleti’ni nasıl etkilemiştir?

                         5-Fransız İhtilali’nin başlıca sonuçları nelerdir?

                          6-Demokrasi,cumhuriyet,eşitlik ,hürriyet kavramlarını açıklayınız

                       

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :IV.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ

KONU                                   :Eski Düzene Dönme Çabaları ve Tepkiler(1815-1870)          

ÖNERİLEN SÜRE     :40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Avrupa'da mutlakıyetten parlamenter düzene geçişle ilgili gelişmeleri kavrayabilirle.

Davranışlar

3. Viyana Kongresinin amaçlarını ve sonuçlarını açıklama.

4. 1830 ihtilalinin sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

5. 1848 ihtilalinin sebeplerini ve sonuçlarını açıklama.

6. Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti'ne karşı uyguladıkları çifte standardı açıklama.

7. Almanya'da birliğin kurulmasını ve Avrupa'daki bloklaşmaya etkisini açıklama.

8. İtalya'da birliğin kurulmasını ve Avrupa'daki bloklaşmaya etkisini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:kutsal ittifak

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

Viyana Kongresi, Ekim 1814-Haziran 1815

         Fransız Devrimi sonrasında Avrupa'da ortaya çıkan sorunlara ilişkin görüşmelerin yapıldığı kongre. Fransız Devrimi'ni izleyen çağ "ulusçuluk çağı" olarak nitelenmektedir. Çok uluslu Avusturya İmparatorluğu Başbakanı Franz von Metternich, tehlikeli gördüğü ulusçuluk akımının ortaya çıkarabileceği sorunların çözümlenmesi için, Avrupa'nın tutucu güçlü devletlerinin ortak hareket etmelerinin ortamını sağlamak amacındaydı. 1 Ekim 1814'te başlayan kongreye, Rusya, İngiltere, Avusturya, Prusya ve Fransa dışında tüm Avrupa devletleri yüksek düzeyde temsilciler ile katıldılar. Komisyonlar biçiminde çalışmalarını yürüten bir uluslararası kongrenin ilk örneği olması açısından ilginç ve önemlidir.

         Osmanlı imparatorluğu Viyana Kongresi'ne katılmamıştır. Çünkü Osmanlı İmparatorluğu böyle bir konferansat Balkan sorununun gündeme geleceğinden ve ödün vermek zorunda kalmasından korkuyordu. Ayrıca Avusturya'nın "toprak bütünlüğünü garanti etme" önerisini de iyi karşılamıyordu. Viyana Kongresi kararlarının en önemli maddeler şunlardır: Fransa'nın 1792 sonrasında ele geçirdiği tüm toprakları geri alınıyordu. İngiltere Malta'yı ve Yeni adaları, Hollanda'ya ait olan Cope Colony'yi, Seylan'ı Honduras'ı, Guyan'ı ve Trinidat'ı, Danimarka'dan de Helgoland'ı alıyordu. Rusya, Finlandiya'yı, İsveç, Norveç'i alıyordu. Prusya Posen bölgesini, Saksonya'nın önemli bir bölümünü, Ren'in batı kıyılarını alıyordu. Avusturya'da topraklarını genişletiyordu. Belçika Hollanda'yla birleşerek Niederland adlı bir devlet oluşturuyordu. Almanya otuz sekiz devletli Germen Konfederasyonundan oluşacaktı.İtalya parçalanıyordu, esir ticaret yasaklanıyordu, bunun uygulanması taraf devletlere veriliyordu; uluslararası nehirlerde ilke olarak ticaret ve ulaşım serbestisi tanınıyordu.

         Viyana Kongresi Avrupalı devletlerin aralarındaki sorunları toplantılar yoluyla çözme girişimlerinin başlangıcı oldu. Ayrıca, Avrupa kökenli klasik uluslararası hukukun geliştirilerek nispeten siste matize edildiği dönemin başlangıcı olarak da kabul edilir. Diğer yandan, Viyana Kongresi ile ortaya çıkan Avrupa Ahengi Sistemi çerçevesinde belirginleşmeye başlayan uluslararası hukuk sistemi ise, bu "ahengi" sağlayan temel aktörler olan büyük devletlerin "güdümünde" bir nitelik taşımaktadır. Genel Hatları ile I. Dünya Savaşına kadar süren dönemde, uluslararası hukuk kurallarının oluşması, başta Viyana Kongresi olmak üzere devletler arasında yapılan antlaşmalar çerçevesinde gelişmiştir.

1830 ve 1848 ihtilalleri:Viyana kongresi sonucunda Fransa da meşruti krallık kurulmuştu.Ancak asiller ülkenin mutlak krallık ile yönetilmesi için yaptıkları çalışmalar halkı ayaklandırdı.Halk bu ihtilal ile meşruti krallığa kavuştu .Bu ihtilal diğer Avrupa devletlerine de örnek oldu. 

1848 ihtilalinin iki önemli nedeni vardır. 1-Milliyetçilik ve Liberalizmin güçlenmesi.2-Sanayi inkılabı ile işçi sınıfının ortaya çıkarak bazı haklar istemesidir.İhtilal sonucunda İtalya ve Almanya da siyasi birliğin kurulması için ortam hazırlandı.Bir çok Avrupa ülkesinde krallar uyruklarına yeni haklar vermek zorunda kaldılar.

     Avrupa devletleri kendileri gibi monarşi ile yönetilen Osmanlı devletinde yönetimi destekleyecekleri yerde milliyetçilik düşüncelerini yayarak Osmanlı Devletini parçalamaya çalıştılar.

     Bu gelişmeler sonucunda parçalanan İtalya da PİYOMENTE Kırım a gönderdiği asker sonrası Fransa dan destek alarak Avusturya yı yenip İtalya devletini kurdu. Bismark ise Fransa yı yenerek Alman prensleri arasında birliği sağladı.Yeni kurulan bu devletler diğer devletlerden sömürge kapmak için kendi aralarında Bloklaşmaya başladılar.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1. Viyana kongresi niçin toplandı?
2. Viyana kongresinde hangi kararlar alındı?
3. Viyana kongresinin sonuçları nelerdir?
4. 1830 ve 1848 ihtilallerinin sebep ve sonuçları nelerdir?
5. Avrupa devletleri yönetimle ilgili ,Osmanlı Devletine karşı nasıl bir politika izlemiştir?
6. İtalya birliği nasıl kurulmuştur?
7. Almanya birliği nasıl kurulmuştur?
8. Avrupa da bloklaşma nasıl ortaya çıktı?

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :IV.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ

KONU                                   : Sanayi İnkılâbı ve Sömürgecilik         

ÖNERİLEN SÜRE     :40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: : Hedef: Sanayi inkılabını ve bu olayla birlikte gelişen sömürgecilik hareketlerini kavrayabilirle.

Davranışlar :

1. Bilim alanındaki gelişmeleri açıklama.   2. Teknoloji alanındaki gelişmeleri açıklama.

3. Ticari alandaki gelişmeleri açıklama.     4. Sanayi inkılabının sebeplerini açıklama.

5. Sanayi inkılabının önemini açıklama.     6. Sömürgeciliğin gelişmesini açıklama.

7. Avrupa devletlerinin sömürgelerini haritalar üzerinde gösterme.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Akıl çağı, Aydınlanma çağı ,sömürgecilik

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

           Bilim ve teknolojinin gelişmesi ile sanayi inkılabının temelleri atıldı. Fransız İhtilali’nin gerçekleşmesinde aydınlanma etkili oldu(Hürriyet, eşitlik, adalet ilkeleri ortaya çıktı).Bilimsel araştırmalar halkı ve hükümetleri ilgilendirmeye başladı.Her ülkenin bilginleri arasındaki ilişkiler,kongreler,ortak araştırmalar ve yayınlar sayesinde daha sıklaştı.

       Biyoloji ve Matematik önemli bilim dalları arasına girdi.Buffon Doğa tarihini yazdı.Lamark bütün canlıların bugünkü durumuna  bir evrim sonucu ulaştığını ortaya attı. Newton yerçekimi kanununu buldu.

          XVI yy. sonlarından itibaren merkezi devletlerin güçlenmesi ,şehirlerin büyümesi, hızlı nüfus artışı ve ekonomik  gelişme ticaret hayatını da değiştirdi. Ak deniz limanları önemini kaybederken Atlas okyanusu kıyıları önem kazandı.Bankacılık gelişti .Fuar ve panayırlar kurularak ürünler satışa sunuldu

          Sanayi inkılabı İngiltere’de başladı. Fabrikalaşma ile ucuz ve seri üretim gelişti. Ticaret canlandı. İnsan gücünün yerini makineler aldı. Sanayi inkılabı, Pazar ve hammadde arayışını başlattı. Bu nedenle sömürgecilik politikaları ortaya çıktı.Sanayi inkılâbı Osmanlı devletini olumsuz etkiledi. Devlet içinde işsizlik arttı enflasyon yükseldi,işletmeler kapandı ham madde sıkıntısı başladı .

          Sömürgecilik, bir milletin başka milletleri siyasi ve ekonomik olarak egemenlik altına almasıdır.İngiltere Hindistan, Kıbrıs Malta ve Mısır’ı sömürgeleştirdikten sonra Fransa dan sömürgeler kapmaya başladı .Fransızlar Cezayir,Tunus ve Fas sultanlığını sömürdü .Almanya Osmanlı topraklarında önemli ayrıcalık elde etti. Uganda,Kenya,ve Kamerun ile Marshall takım adalarını ve Yeni Gine yi sömürgeleri arasına kattı.

   Sanayi inkılabının etkileri günümüzde de devam etmektedir.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME

                         1-Aydınlanma ne demektir?

                         2-Akılcılık hangi yöntemlere dayanır?

                         3-Sanayi inkılabının temelinde hangi düşünce yatar?

                         4-Sömürgecilik nedir? Neden ortaya çıkmıştır?

                         5-I. Dünya Savaşı ile sömürgecilik politikalarının bağlantısı nedir?

                         6-Atatürk’ün bilim ve akılcılıkla ilgili düşünceleri nelerdir? 

                         7-Ticaret yollarının değişmesi Osmanlı devletini nasıl etkiledi?

                         8-Sanayi inkılâbı Osmanlı devletini hangi alanlarda etkiledi?

                         9-Osmanlı devleti niçin sanayileşemedi?

                        10-Sanayi inkılâbının sonuçları nelerdir?

                        11-19. yy. ticareti geliştirici hangi yenilikler ortaya çıktı?

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

 

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :IV.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ

KONU                                   :Aydınlanma Çağı        

ÖNERİLEN SÜRE     :40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Avrupa'da Aydınlanma Çağı ile ilgili belli başlı gelişmeleri kavrayabilme.

Davranışlar :

1. Aydınlanma Çağının ortaya çıkış sebeplerini açıklama.

2. Düşünce hayatındaki gelişmeleri açıklama.

3. Tabii ve beşeri bilimlerdeki gelişmeleri açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

        Aydınlanma:Aklı her konuda öncü kabul eden bir düşünce sistemidir(18.yy)   Aklın kullanılmasıyla deney ve gözlem teknikleri önem kazandı. Doğa bilimlerinde büyük gelişmeler oldu: Fizikte Newton kanunları, Coğrafyada Güneş Sistemi, Analitik Geometri ile Matematikte bilimsel bilgiye ulaşma gibi. Bunun  dışında edebiyat ve sanatta, toplumcu görüş ve yazarlar ile sanatçılar yetişti.

        Bilim , gözlem ve deneye dayanarak, gerçekleri ortaya koyan, düzenli bilgi demektir. Bilime önem vermek, teknolojik alanda kalkınmayı sağlar. Bilimle ortaya çıkan gelişmeler, hızla değişik çalışmalarla insanların değişen gereksinimlerine yöneltilmektedir. Değişen dünyaya ayak uydurmak, ancak bilimi kullanmakla olanaklıdır. Atatürk “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir” sözü ile bilimin önemini vurgulamış, inkılapçılık ilkesiyle de bilimi izleyerek değişen ve gelişen dünyaya ayak uydurmayı hedeflemiştir.

         Her konuda akla öncelik tanıyan düşünce sisteminin etkisi ile 18.y.y.'da Avrupa’da bilimde ve felsefede büyük gelişmelerin olduğu döneme AYDINLANMA ÇAĞI denir. Bu dönemde; Akılcılık, bilim ve teknoloji gelişti. Sanayi inkılabının temelleri atıldı.Aydınlanma çağı eskinin bütün düşünce kalıplarını değiştirdiği için , hem Fransız ihtilali ve Amerika Birleşik devletlerinin  kurulması gibi önemli olayların meydana gelmesine neden olmuş hem de daha sonraki dönemleri derinden etkilemiştir.

       Aklın kullanılması ile doğru ve yararlı olan bilgiye ulaşılabileceği savunuldu.Gözlem ve deney önem kazandı. Bunun sonucu oluşan bilim dalları gelişti. 

        Doğa bilimlerinde Newton fizik ve matematik alanlarında çalıştı. Kopernik dünyanın güneş çevresinde döndüğünü ve güneş sisteminin varlığını kanıtladı. Galile fizik alanında çalıştı. Dekart analitik geometriyi geliştirdi. Ekonomi yeni bir uğraşı alanı oldu. Gurne ticarette liberal sistemi savundu. Kesna ise bütün servetlerin yegane kaynağının toprak olduğunu ileri sürdü. Adam Smith ekomonide yeni bir çığır açtı.

        Sosyal Bilimlerde akılcı görüş benimsendi.Voltaire, Montesquieu ve Jan Jak Russo gibi düşünürler toplumsal konuları işlediler. Güzel sanatlar ve müzikte ünlü sanatçılar yetişti. (Mozart ve Bach gibi)

Avrupa’da siyasal ve sosyal gelişmeler oldu.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                         1-Aydınlanma ne demektir?

                         2-Akılcılık hangi yöntemlere dayanır?

                         3-Sanayi inkılabının temelinde hangi düşünce yatar?

                         4-Sömürgecilik nedir? Neden ortaya çıkmıştır?

                         5-I. Dünya Savaşı ile sömürgecilik politikalarının bağlantısı nedir?

                         6-Atatürk’ün bilim ve akılcılıkla ilgili düşünceleri nelerdir? 

                         7-Ticaret yollarının değişmesi Osmanlı devletini nasıl etkiledi?

                         8-Sanayi inkılâbı Osmanlı devletini hangi alanlarda etkiledi?

                         9-Osmanlı devletinde bilim niçin ilerlemedi?

                        10-18 yy da hangi bilimlerde ilerleme oldu?

                        11-19. yy. ticareti geliştirici hangi yenilikler ortaya çıktı?

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :IV.ÜNİTE AVRUPA TARİHİ

KONU                                   :Aydınlanma Çağı        

ÖNERİLEN SÜRE     :40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Avrupa'da Aydınlanma Çağı ile ilgili belli başlı gelişmeleri kavrayabilme.

Davranışlar :

1. Aydınlanma Çağının ortaya çıkış sebeplerini açıklama.

2. Düşünce hayatındaki gelişmeleri açıklama.

3. Tabii ve beşeri bilimlerdeki gelişmeleri açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

        Aydınlanma:Aklı her konuda öncü kabul eden bir düşünce sistemidir(18.yy)   Aklın kullanılmasıyla deney ve gözlem teknikleri önem kazandı. Doğa bilimlerinde büyük gelişmeler oldu: Fizikte Newton kanunları, Coğrafyada Güneş Sistemi, Analitik Geometri ile Matematikte bilimsel bilgiye ulaşma gibi. Bunun  dışında edebiyat ve sanatta, toplumcu görüş ve yazarlar ile sanatçılar yetişti.

        Bilim , gözlem ve deneye dayanarak, gerçekleri ortaya koyan, düzenli bilgi demektir. Bilime önem vermek, teknolojik alanda kalkınmayı sağlar. Bilimle ortaya çıkan gelişmeler, hızla değişik çalışmalarla insanların değişen gereksinimlerine yöneltilmektedir. Değişen dünyaya ayak uydurmak, ancak bilimi kullanmakla olanaklıdır. Atatürk “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir” sözü ile bilimin önemini vurgulamış, inkılapçılık ilkesiyle de bilimi izleyerek değişen ve gelişen dünyaya ayak uydurmayı hedeflemiştir.

         Her konuda akla öncelik tanıyan düşünce sisteminin etkisi ile 18.y.y.'da Avrupa’da bilimde ve felsefede büyük gelişmelerin olduğu döneme AYDINLANMA ÇAĞI denir. Bu dönemde; Akılcılık, bilim ve teknoloji gelişti. Sanayi inkılabının temelleri atıldı.Aydınlanma çağı eskinin bütün düşünce kalıplarını değiştirdiği için , hem Fransız ihtilali ve Amerika Birleşik devletlerinin  kurulması gibi önemli olayların meydana gelmesine neden olmuş hem de daha sonraki dönemleri derinden etkilemiştir.

       Aklın kullanılması ile doğru ve yararlı olan bilgiye ulaşılabileceği savunuldu.Gözlem ve deney önem kazandı. Bunun sonucu oluşan bilim dalları gelişti. 

        Doğa bilimlerinde Newton fizik ve matematik alanlarında çalıştı. Kopernik dünyanın güneş çevresinde döndüğünü ve güneş sisteminin varlığını kanıtladı. Galile fizik alanında çalıştı. Dekart analitik geometriyi geliştirdi. Ekonomi yeni bir uğraşı alanı oldu. Gurne ticarette liberal sistemi savundu. Kesna ise bütün servetlerin yegane kaynağının toprak olduğunu ileri sürdü. Adam Smith ekomonide yeni bir çığır açtı.

        Sosyal Bilimlerde akılcı görüş benimsendi.Voltaire, Montesquieu ve Jan Jak Russo gibi düşünürler toplumsal konuları işlediler. Güzel sanatlar ve müzikte ünlü sanatçılar yetişti. (Mozart ve Bach gibi)

Avrupa’da siyasal ve sosyal gelişmeler oldu.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

                         1-Aydınlanma ne demektir?

                         2-Akılcılık hangi yöntemlere dayanır?

                         3-Sanayi inkılabının temelinde hangi düşünce yatar?

                         4-Sömürgecilik nedir? Neden ortaya çıkmıştır?

                         5-I. Dünya Savaşı ile sömürgecilik politikalarının bağlantısı nedir?

                         6-Atatürk’ün bilim ve akılcılıkla ilgili düşünceleri nelerdir? 

                         7-Ticaret yollarının değişmesi Osmanlı devletini nasıl etkiledi?

                         8-Sanayi inkılâbı Osmanlı devletini hangi alanlarda etkiledi?

                         9-Osmanlı devletinde bilim niçin ilerlemedi?

                        10-18 yy da hangi bilimlerde ilerleme oldu?

                        11-19. yy. ticareti geliştirici hangi yenilikler ortaya çıktı?

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :V.ÜNİTE OSMANLILARDA DEVLET YÖNETİMİ

KONU                                   :  A-Osmanlılarda Devlet Anlayışı, Merkez Teşkilatı 1.saray

ÖNERİLEN SÜRE     :40+40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Osmanlılarda devlet anlayışının dayanağı olan belli başlı esasları ve bu anlayışın gelişimini kavrayabilme

Davranışlar: 1. İslam hukukunun devlet yönetimiyle ilgili hükümlerini ve bunların Osmanlılarda aldığı şekli açıklama2. Eski Türk töresinin tesirlerini açıklama 3. Eski doğu geleneğinin tesirlerini açıklama. 4. Osmanlı ailesinin devlet yönetiminde hukuki dayanaklarını açıklama. 5. Osmanlı sultanının tahta geçiş usulündeki gelişmeleri açıklama6. Padişahın hak, yetki ve sorumluluklarını açıklama.

Hedef: Osmanlı Devleti'nin merkez teşkilatının yapıştın ve işleyişini kavrayabilirle.

Davranışlar :

1. Merkez teşkilatını şematik olarak gösterme.  2. Saray ve teşkilatını belirtme. 3. Sarayın devlet yönetimindeki yerini açıklama.

4. Enderun'un yönetimdeki yerîni açıklama.5. Enderun'un eğitimdeki yerini açıklama. 6. İstanbul'un yönetimini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ:Mutlakiyet, fıkıh, saray, biat

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

            Ülkenin her yanında yalnız padişahın otoritesi geçerlidir. İslam inancına göre halk  Allah tarafından hükümdarların yönetimine bırakılmış bir emanettir. Hükümdar bu emanetleri adaletle yönetmek zorundadır.Yönetilenlerde padişaha mutlak itaat etmekle yükümlüdürler.

            Mutlak ve devredilmez haklara sahip olan padişah, Osmanlı ailesindendi.Devlet kurucusunun adını taşıyordu. Osman Gazi’nin soyundan gelen ailenin erkek bireyleri saltanat makamına geçmişlerdir.Saltanatın bir aileye ait olduğu düşüncesi devletin siyasi varlığını sona erinceye kadar devam etmiştir. XVII yy kadar devletin başına kimin geleceği belli değildi.Hükümdar çocukları sancağa yanlarındaki Lalalarla çıkar devleti yönetme tecrübesini elde eder babasının ölümü ile taht mücadelesine başlar idi.Eski Türk geleneği olan bu davranış 1603 yılında I. Ahmet tarafından değiştirilerek ekber ve erşat kuralı getirildi. Bu uygulama kardeşler arasındaki taht kavgalarını sona erdirdi. Meşrutiyet yönetiminde de  padişahın yönetim hakkı hukuk düzeni içinde korunmuştur.

            Osmanlılarda temel hukuk kuralları ,İslam dininin koyduğu hukuk kuralları idi. Bu kurallarla çelişmeyecek şekilde padişaha sınırsız bir kural koyma yetkisi tanınmıştı.Padişahın koyduğu örfe ait kanunlar ferman denilen belgelerle halka duyurulurdu.Fıkıh ise medreselerde öğretilirdi.

Merkez Teşkilatı: Padişahın hem özel hayatının geçtigi hem de  ülkeyi yönettiği merkez saray idi.Bursa’da ,Edirne’de birer saray inşa edilmiş devlet buradan yönetilmiştir İstanbul alınınca Top kapı sarayı inşa edilerek uzun bir süre devlet buradan yönetilmiştir. Daha sonra Yıldız ve Dolmabahçe saraylarında yönetim gerçekleşmiştir.

            Topkapı sarayı genel planı itibariyle iki bölümden oluşuyordu1- Enderun  2- Birun bu iki bölüm Bâbü’s-sade denilen kapı ile birbirine bağlanıyordu. Saray padişahın güvenilir ve yetenekli kullarının yetiştiği,gerekli bilgi ve deneyimleri kazandıkları bir yerdi.Yönetim örgütü içinde önemli görevlere getirilecek insanların seçiminin yapıldığı bir merkezdi.Diğer önemli özelliği ise bir okul olmasıydı.

Enderun:Küçük, Büyük,Has,Hazine,Kiler,Seferli odalarından oluşuyordu.Bu odaların her birinin başında bir ağa bulunurdu.İçoğlanları buralarda hem hizmet ederler hem de eğitim ve öğretimlerini sürdürürlerdi. Enderun da yetişen içoğlanları daha sonra  çıkma denilen bir atama usulüyle Birun da görevlendirilirlerdi.

Enderun da kadınların yaşadığı yer harem idi.Haremin düzeni çalışma usulleri odalarınkine benzerdi. Haremin yönetiminden  Başkalfa Kadın sorumlu idi Haremdeki kadınlar da Enderun’un erkekler bölümündekine benzer bir eğitim ve pratik çalışmaya yönelirlerdi.

Birun: Yeniçeriler,Altıbölük H.,Topçular,Cebeciler,Mehterler,Müteferrikalar,Çaşniğarlar,Çavuşlar,Kapıcılar ve seyislerden oluşurdu.

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1. Osmanlılarda devlet anlayışı nasıldı?
2. Hükümdarın görevleri nelerdi?
3. Osmanlılarda hükümdar nasıl olunurdu?
4. Hükümdar hangi alanlarda kanun koyabilirdi?
5. Meşrutiyetle hükümdarın haklarında bir değişiklik yapıldı mı?
6. Devletin yönetim merkezi olan saray hangi bölümlerden oluşuyordu?
7. Enderun da nasıl bir eğitim öğretim yapılıyordu?
8. Enderun da bulunan odalar hangileridir?Görevleri nelerdir?
9. Harem nasıl bir yönetim yapısına sahipti? Burada nasıl bir eğitim verilirdi?
10. Birun da hangi görevliler bulunurdu?
11. Saray hangi alanlarda halka örnek olmuştur?

 

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :V.ÜNİTE OSMANLILARDA DEVLET YÖNETİMİ

KONU                                   : İstanbul’un Yönetimi,Divan-ı Hümayun ,Seyfiye        

ÖNERİLEN SÜRE     :40+40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Divan-ı Hümâyun'un yapısını ve üyelerinin görev.ve sorumluklarını kavrayabilme.

Davranışlar :

1. Divan-ı Hümâyun'un yapısını şematik olarak gösterme.

2. Divân'ın tarihi gelişimini açıklama.

3. Divân'ın yönetim görevini açıklama.

4. Divân'ın yargı görevini açıklama.

5. Divân'ı oluşturan üyelerin kaynağını belirtme.

6. Seyfiye'nin (Ehl-i Örf) kimlerden oluştuğunu belirtme.

7. Seyfıye'nin Osmanlı yönetimindeki işlevini açıklama.

8. Osmanlı ordusunun merkez teşkilatını şematik olarak gösterme ve açıklama.

9. Seyfıye'nin ordu ile ilgili işlevini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: Divan-ı Hümâyun, Seyfiye

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

İstanbul’un Yönetimi:İstanbul alındığı zaman ,Fatih burayı özenle koruyup geliştirecek tedbirler aldı. İstanbul a Anadolu’nun çeşitli yerlerinden getirilen halk yerleştirildi. Böylece yeni semtler oluşturuldu. Devlet adamlarının kurduğu vakıf siteleri yoluyla şehrin görünümü değişti ve Türk kimliği kazandı.

            Genel düzen ve güvenliği sadrazamın sorumluğundaydı.Kadılar,müderrisler vezirler, rütbeleri yükseldikçe  İstanbul içinde görevlendirilirlerdi. Sadrazam sefere çıktığı zaman bir Sadâret Kaymakamı bırakırdı. İstanbul yönetim ,ticaret ve moda merkezi idi.

DİVAN-I HÜMAYUN:Divanın başlıca iki önemli özelliği vardı.Bunlar en üst yönetim ve en üst mahkeme olmasıdır. Divan Birunda Babü’s-sade önünde  Divan-hane denilen yerde toplanırdı.Divan da padişaha ait yetkileri kullanmak üzere görevlendirilmiş üç kolun temsilcileri vardı. Bu kollar SEYYİYE,İLMİYE VE KALEMİYE idi. Divan Fatih dönemine kadar her gün toplanırken daha sonra haftanın belirli günlerinde sadrazamın başkanlığında toplanmaya başlamıştır.

SEYFİYE(Ehl-i örf):Seyfiye yürütme gücünü temsil ediyordu. Bu kol ,sadrazamdan en alt rütbedeki kapıkulu ve tımarlı sipahiye kadar uzanan görevlilerden oluşuyordu.Divandaki temsilcileri vezirlerdi.

Seyfiyenin iki temel görevi vardı.1- Yönetim   2- Askerlik

Yönetim Görevi:Her hangi bir yönetim biriminin başında bulunan bey kadı ile birlikte hareket etmek zorunda idi.Çalışmalarını kadının hükmüne bağlı olarak yürütürdü.Taşrada eyaletlerdeki beylerbeyi ve sancakbeyi bunların emrindeki örf uygulayıcıları ,güvenlik gücünü oluşturuyordu.

Askerlik Görevi:

   Osmanlılarda ilk askeri teşkilat Orhan Bey döneminde kuruldu(Yaya ve Müsellem). Fatih zamanında teşkilat tamamlanıp Kanuni döneminde en güçlü durumuna kavuştu.

ORDU
Kara Ordusu				Donanma
Kapıkulu Askerleri		Eyalet Askerleri	Yrd. Kuvvetler	1340 yılında  Karesioğulları donanmasıile kurulandeniz kuvvetleri kanuni döneminde doruk noktasına çıkmıştır.
Piyadeler	Süvariler	1-Tımarlı Sipahiler	Bağlı Devletlerden gelen askerler
1-Acemi Oğlanlar	1-Sipah	2-Azaplar
2-Yeniçeriler	2-Silahtar	3-Akıncılar
3-Cebeciler	3-Sağ Ulufeciler	4-Garipler
4-Topçular	4-Sol Ulufeciler	5-Deliler
5-Top Arabacıları	5-Sağ Garipler
6-Humbaracılar	6-Sol Garipler

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1. İstanbul kim tarafından yönetilirdi?
2. İstanbul niçin önemli idi?
3. Divan-ı Hümayun nerede ne zaman toplanırdı?
4. Divan-ı Hümayun un görevleri nelerdir?
5. Divan-ı Hümayun a hangi kolun temsilcileri katılırdı?
6. Seyfiye kimlerden oluşurdu?
7. Seyfiyenin görevleri nelerdir?
8. Seyfiye yönetim görevini nasıl kullanırdı?
9. İlk süzenli ordu hangi Osmanlı hükümdarı tarafından kuruldu?
10. Kapı kulu askerleri kimlerden oluşuyordu?
11. Devşirme usulü nasıl işliyordu?
12. Tımarlı sipahiler ücretlerini nasıl alıyor ve orduya nasıl katılıyorlardı?
13. İlk Osmanlı donanması nasıl oluştu? Donanmada en üst yönetici kimdi?

 

 

                                                                                                                                                 Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü

 

 

DERS PLANI

DERSİN ADI              :TARİH-2

SINIF                         :10A,10B,A10A

ÜNİTENİN ADI         :V.ÜNİTE OSMANLILARDA DEVLET YÖNETİMİ

KONU                                   : İlmiye ; Kalemiye      

ÖNERİLEN SÜRE     :40+40

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: Hedef: Divan-ı Hümâyun'un yapısını ve üyelerinin görev.ve sorumluklarını kavrayabilme.

1. İlmiye'nin (ehl-i Şer) kimlerden oluştuğunu açıklama. 2. İlmiye'nin yönetimdeki işlevini açıklama.

3. İlmiye'nin eğitimle ilgili işlevini açıklama. 4. İlmiye'nin yargı görevini açıklama. 5. İlmiye'nin fetva görevini açıklama.6. İlmiye'nin (Ehl-i Kalem) kimlerden oluştuğunu açıklama.7.Kalemiye'nin mali yönetimdeki işlevini açıklama.8. Kalemiye'nin mülki (bürokratik) işlevini açıklama.

ÜNİTE KAVRAMLARI VE SEMBOLLERİ: ehl-i Şer, Ehl-i Kalem

ÖĞRETME- ÖĞRENME-YÖNTEM VE TEKNİKLERİ: Anlatım ,Soru-Cevap

ARAÇ GEREÇ VE KAYNAKÇA:Ders Kitabı

ÖĞRETME ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ:Önceki konuların kısa bir tekrarı

            İlmiye sınıfı,devletin temel ideolojisini savunan gruptu. İlmiye sınıfı medresede yetişen bilgili kişilerden oluşurdu. İlmiyenin devlet yönetiminde ve toplum içinde üç önemli görevi vardı:

1.Tedris:Bilgi aktarma görevi.

2.Kaza :İslam hukukuna göre hüküm verme.

3.İfta:Yapılan işlerin şeriata uygun olup olmadığı konusunda fikir bildirme yetkisi. Bu işleri Müftüler yapar verdikleri karara FETVA denirdi.

Yönetim açısından Kadıların görevleri

1.Yargıç olarak İslam hukukunu, yani fıkhı uygularlar ve kişiler arasındaki anlaşmazlıkları çözerlerdi.

2.Yönetici olarak kendi bölgesinde denetim görevi yapardı.Merkezden gelen emirler kaydedilir ve halka duyurulurdu. Kişiler kadılar aracılığıyla divana müracaat yapabilirlerdi.

3.Kadı vergilerin toplanmasından sorumlu idi Özellikle Avarız vergisi

      Kadılar ayardım eden diğer görevliler şunlar idi.Naipler,Kassam,muhzır ,subaşı

Müderris.kadı ve müftülerin özlük işlerini kadıaskerler düzenlerdi.Ruzname veya Ruznamçe adı verilen kayıt defterleri tutulurdu. Mahkemelerde tutulan defterlere Sicil-i Mahfuz denirdi.

KALEMİYE: Bu sınıf ,Osmanlı idari ve mali bürokrasisini oluşturuyordu.Divandaki temsilcileri Nişancı ve Defterdardı.Küttap sınıfı devletin şeriat dışındaki örf alanındaki uygulamalardan sorumlu idi. Örfün uygulamasındaki akaklıkları  da ortadan kaldırdıkları için hem kural koyucu hem de uygulayıcı özellikleri vardı.

NİŞANCI:Divandan çıkan fermanları en son kontrol eder ve padişahın tuğrasını çekerdi.Kendisine bağlı şu kalemler vardı.

1.Beylikçi Kalemi:Divan ın olağan işleyişi sırasındaki kayıtları tutar dış ilişkilerle ilgili kararlar ve anlaşmalarla ilgili metinler düzenlerdi.Mühimme Defteri ve Şikayet defterlerini tutardı.

2.Tahvil Kalemi:Yüksek dereceli memurların özlük işleri ile ilgili ferman ve beratları düzenlerdi.

3.Ruus Kalemi:Tahvil kalemi dışında kalan görevlilerin bütün işleri burada yapılırdı.

4.Âmedi Kalemi:Sadrazam ile padişah arasındaki yazışmalar ile dış ilişkilere ait metinler burada düzenlenirdi.

            Nişancı aynı zamanda Tımar sistemini uygulayan organizasyonun başında idi.Defter hane-i Amire de Defter Emini yönetiminde tımarlara ait TAHRİR DEFTERLERİ tutulurdu.

DEFTERDAR:Osmanlılarda dış ve iç hazine olmak üzere iki tür hazine vardı.Padişahın özel serveti iç hazinede saklanırdı.Dış hazine sadrazamın ve defterdarın sorumluğundaki hazine idi.Osmanlı yönetiminde defterdarlar,maliye işlerini yürüyen  en üst görevlilerdi. Divan’ın üyesi idi. Baş defterdarlığa bağlı başlıca şu kalemler vardı.

1.Ruznamçe Kalemi:Hazineye gelen gelir ve giderleri düzenli olarak tutardı.

2.Maliye Emirleri Kalemi:Maliyeyi ilgilendiren fermanlar burada yazılırdı.

3.Tarihçi Kalemi:Maliye belgeleri tarihlendirilirdi.

4.Gelir ve Gider Kalemleri:Mukataların her türlü işlemi ile harcamalara ait kayıtlar tutulurdu.

XVI ve XVII yüzyıllarda devletin gelirleri yüksek ama XVIII yy ise gelirler oldukça düşük gözükmektedir.

 

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:

1.İlmiye sınıfının görevleri nelerdir?

2.Kadı’nın görevleri nelerdir?

3.İlmiye sınıfının divandaki temsilcileri kimlerdir?

4.Kadı askerlerin  görevleri nelerdir?

5.İlmiye sınıfında hangi defterler tutulmuştur?

6.Nişancının görevleri nelerdir? Nişancıya bağlı hangi kalemler vardır?

7.Nişancıya bağlı kalemlerin görevleri nelerdir?

8.Defterdar’ın görevleri nelerdir? Hangi kalemler kendisine bağlıdır?

9.Defterdar a bağlı kalemlerin görevleri nelerdir?

 

 

 

                                                                                                                                                Uygundur

Rafet CANSIZ                                                                                                                     ……/…./200…

Tarih Öğretmeni                                                                                                                     Salih YILDIRIM

                                                                                                                                               Okul Müdürü